Wie zijn de confessionelen in de Protestantse Kerk?

De Protestantse Kerk in Nederland, die in 2004 ontstond uit de Nederlandse Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Evangelische-Lutherse Kerk, telt twee confessionele organisaties: de Confessionele Vereniging en het Confessioneel Gereformeerd Beraad.

De CV heeft de oudste papieren. Op 12 oktober 1864, ruim 150 jaar geleden, vond in Utrecht de oprichting plaats van een vereniging „tot verschaffing van hulp en leiding aan gemeenten en personen, die om des geloofs wille in nood verkeeren.” De Confessionele Vereniging wilde binnen de Nederlandse Hervormde Kerk pal achter de belijdenis staan. Deze moest een plaats krijgen binnen het Algemeen Reglement uit 1816, die de organisatie van de kerk regelde. Verder wilde de vereniging „het bestuur van de kerk verplichten tot wering van het ongeloof.” Groen van Prinsterer was de eerste CV-voorzitter.

De Confessionele Vereniging is de oudste „modaliteit” –richting of stroming– in de kerk. Een van de andere modaliteiten is de Gereformeerde Bond, die in 1906 werd opgericht.

Het CGB ontstond in 1974 als reactie op de opkomende vrijzinnigheid binnen de Gereformeerde Kerken in Nederland. Zo verscheen in 1971 het proefschrift van dr. H. Wiersinga waarin hij vraagtekens zette bij de verzoening met God door het werk van Jezus Christus.

De Confessionele Vereniging telt 1313 leden, het Confessioneel Gereformeerd Beraad 984. Dr. A. H. van Veluw, die dinsdag afscheid nam als CV-voorzitter, schat dat ruim vier op de tien leden van de PKN zich verwant voelen met het confessionele gedachtegoed.

Waarom willen de Confessionele Vereniging en het Confessioneel Gereformeerd Beraad fuseren?

Sinds de vorming van de Protestantse Kerk in 2004 zijn er twee confessionele organisaties in één kerk. En ze hebben hetzelfde doel, namelijk om „vanuit het centrum van het geloof –Jezus Christus, de Gekruisigde en opgestane Heere– in de Protestantse Kerk te staan om de kerk vanuit Schrift en belijdenis bij het gereformeerde belijden te bepalen.”

De Confessionele Vereniging en het Confessioneel Gereformeerd Beraad willen daarom fuseren tot één vereniging, waarin beide organisaties worden voortgezet. In de woorden van dr. Van Veluw: een hybride auto met twee motoren onder de motorkap.

Wat is de volgende stap?

De fusie wordt op de volgende jaarvergadering, op 21 april 2020 in Nijkerk, officieel beklonken. Het model dat de confessionelen voor ogen staat, is te vergelijken met dat van de Protestantse Kerk. Op landelijk niveau vormen ze één vereniging, op plaatselijk niveau kunnen commissies en afdelingen zelf bepalen of ze samenwerken. Zelfstandig blijven mag dus ook.

Dan moet de fusievereniging nog een nieuwe naam bedenken. Dr. Van Veluw doet alvast een voorzet: Confessionele Beweging, Confessioneel Platform of Confessioneel Netwerk.