Verder kijken dan alleen plus en min
Een bril lost problemen op, maar kan ze ook veroorzaken. Opticien Ap van de Braak (77) weet er alles van. Hij ontwikkelde een eigen meetmethode, die verder kijkt dan plus en min. Als Van de Braak daarover begint, is een uur zo voorbij.
Met een bril kunnen we mensen weer scherp zicht geven. Maar wat veel mensen niet weten, is dat een bril bijwerkingen heeft. Veel brildragers hebben last van zogeheten asthenopische klachten als vage hoofdpijn, nekklachten en duizeligheid. Daarvoor hebben we een meetmethode ontwikkeld: het Brafo Kijkadvies, waarmee we afwijkingen vastleggen en aan de hand daarvan advies geven.
Iedereen die weleens een tekst in de computer heeft ingevoerd, kent het probleem. Het oog moet steeds switchen van voorbeeldtekst naar beeldscherm. Hierdoor moet het oog steeds bijstellen. Daar komen de evenwijdig invallende lichtbundels bij die onderbroken worden door het glas van de bril. Het oog moet zo een grote inspanning leveren, met soms lichamelijke klachten –zonder aanwijsbare reden– tot gevolg. Het Brafo Meetsysteem berekent aan de hand van de sterkte van de glazen welke kijkrichtingen problemen kunnen opleveren en welke niet.
Het werk van een opticien is in mijn ogen meer dan het aanmeten van een bril. Zo’n hulpmiddel kan een persoon namelijk stuk maken. Echt stuk. Ik doel op de bijwerkingen die een bril kan hebben. Pijn in de knieën of de rug? Het zou zomaar aan de bril kunnen liggen. Met Brafo proberen we dat te achterhalen.
Toch betekent dat niet dat we gelijk gaan meten als er klanten met problemen bij ons komen. Luisteren is heel belangrijk. En doorvragen. Waar zitten de klachten écht? Wanneer zijn ze gekomen? Wat is er toen gebeurd?
Dyslexie
Wekelijks komen er kinderen met dyslexieklachten voor een oogonderzoek. We laten hen dan eerst twee lijntjes op een vel papier tekenen en hun naam erop schrijven. Meestal gaat het kind aan de slag met het hoofd amper 10 centimeter boven het blad.
Optisch gezien krijgen de ogen dan zo veel te verduren met het scherpstellen dat het kind snel oververmoeid raakt. Op basisscholen zou er veel meer aandacht moeten zijn voor de houding van het kind. In de praktijk hebben we kinderen die met hun beperkingen leren omgaan door alleen maar het papier 10 centimeter hoger te leggen. Daardoor kunnen ze wel scherp zien. Of als een kind problemen heeft met de linker kijkrichting, dan adviseren we dat rechts de beste plek is om te gaan zitten.
De houding van het steeds maar doorvragen naar de echte oorzaak heb ik te danken aan enkele leraren op de Christiaan Huygensschool in Rotterdam, waar ik studeerde voor opticien. Die waren hun tijd in de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw al ver vooruit. Zij beseften toen al dat een bril bijwerkingen heeft. Op basis van hun ideeën ben ik verder gegaan en ontwikkelde twee methodes. Het al genoemde Brafo, dat bijwerkingen van de bril opspoort, en Corfo, waarmee we afwijkingen in het brein aan het licht kunnen brengen.
Het is mijn drive om mensen met dyslexie te helpen. Niet bij iedereen zijn de verschijnselen in dezelfde mate aanwezig. De ene dyslecticus heeft moeite met lezen, de ander met foutloos schrijven. Dyslexie is een verzamelnaam voor tal van afwijkingen. Onze Schepper heeft dat zo bepaald. Het is aan ons om daar zo goed mogelijk mee om te gaan. In veel gevallen kan een bril helpen, maar dan gaat het dus wel om meer dan alleen plus of min.
Ik zit al sinds mijn veertiende jaar in het vak en heb altijd bij Kaasschieter gewerkt. Toch weet ik er nog maar weinig van. Onze ogen zitten zo bijzonder in elkaar. Alleen al dat kleine stipje op ons netvlies waar het allemaal om draait, dat is zó bijzonder complex. Als je dat werkelijk op je in laat werken, word je klein voor de Heere, Die het zo schiep.
Zelf een bezield werker of kent u iemand? Stuur een mail naar econ@refdag.nl.
Loopbaan Ap van de Braak
Van de Braak uit Kootwijkerbroek begon zijn loopbaan aan de horlogemakersopleiding in Rotterdam. Als 14-jarige jongen kwam hij bij Kaasschieter terecht. Zo’n dertig jaar geleden richtte hij de John Bunyan Stichting en RST Zorgverleners op en studeerde ondertussen optiek in Rotterdam en Utrecht in deeltijd. Deze periode duurde acht jaar. Daarna nam hij Kaasschieter Brillen over. Het van origine Veluws familiebedrijf werd in 1897 werd gestart. Op dit moment heeft het bedrijf zeven vestigingen: Barneveld, Lunteren, Scherpenzeel, Kootwijkerbroek, Maarn, Harskamp en Amersfoort.