Modern bezwaar tegen inenten ontstaat uit wantrouwen in plaats van vertrouwen
Het aantal gevallen van kinkhoest in Barneveld is de afgelopen maanden verviervoudigd. Reden tot actie, vindt de regionale GGD: de vaccinatiegraad in deze gemeente is al laag en neemt gestaag af. In Barneveld zijn zeven op de tien kinderen ingeënt, terwijl over heel Nederland 92,6 procent is gevaccineerd tegen kinkhoest. Barneveldse politici maakten zich al lang zorgen en inmiddels loopt er een actieplan om ouders beter te informeren. Goede informatie over vaccinaties is inderdaad van groot belang, om meerdere redenen.
Vorige maand meldde het RIVM dat ook de landelijke cijfers dalen. Nederland zat een jaar of vijf geleden nog op het streefpercentage van 95. De reden voor de daling is niet dat steeds meer ouders religieuze bezwaren hebben, maar dat ze kritisch zijn over de werking van vaccinaties en de eventuele bijwerkingen ervan.
Het RIVM is daar bezorgd over, omdat deze ouders zich lang niet altijd baseren op deugdelijke informatie. Op internet circuleren veel spookverhalen over vermeende bijwerkingen van vaccinatie en belangen van de farmaceutische industrie om mensen te stimuleren een prik te halen. Vaccinatie hoort al jaren tot de controversiële onderwerpen, net als klimaatverandering en voedselveiligheid, waarover veel onnauwkeurige of volledig uit de lucht gegrepen verhalen bestaan. In plaats van de beweringen te controleren en goed te letten op de bron ervan, hechten mensen snel waarde aan een verhaal dat aansluit bij hun verwachting.
Een veelgehoord bezwaar tegen vaccinatie is dat het niet erg is om een keertje ziek te zijn, omdat je daardoor meer weerstand krijgt. Dat moge waar zijn, maar daar staat tegenover dat infectieziekten als kinkhoest zeer ernstig kunnen verlopen. De meeste mensen zijn vergeten dat een eeuw geleden in ons land elk jaar tussen de 800 en 1200 patiënten aan kinkhoest overleden. Sinds het vaccin ertegen beschikbaar is, nam dit af tot één sterfgeval per twee jaar. Ook al is er in die eeuw veel veranderd in de gezondheidszorg, feit is dat vaccins een goede bescherming bieden tegen deze ziekten.
De toenemende weerstand tegen vaccinatie van de laatste jaren wordt –vaak ten onrechte– gevoed door wantrouwen ten opzichte van instituten, het bedrijfsleven, de overheid en de reguliere gezondheidszorg. De achtergrond daarvan is niet de reden die veel christenen weerhoudt van vaccineren. Zij geloven in Gods voorzienigheid, vertrouwen dat gezondheid en ziekte niet bij toeval ontstaan maar hun uit Zijn Vaderlijke hand toekomen. Ze weten zich daarbij afhankelijk van Gods zegen over de medicijnen die ze gebruiken en trekken een streep bij voorzorgsmaatregelen die niet verenigbaar zijn met dat vertrouwen. Dat is een volstrekt ander motief dan de overdreven bezorgdheid voor de gezondheid van de moderne mens: die vertrouwt juist op eigen inzichten, wil maximale regie over zijn leven en denkt zo zijn gezondheid zelf in de hand te kunnen houden. Wantrouwen leidt zo tot een verkeerd vertrouwen: op zichzelf in plaats van op God.
