Het model is opgesteld door de DOE-groep, het Deputaten-Overleg Eenheid, waarin de landelijke deputaten en commissies op het gebied van kerkelijke eenheid en kerkrecht van de CGK, GKV en NGK samenwerken. De nieuwe samenwerkingsovereenkomst is bedoeld om samenwerkingsgemeenten te helpen tot goede onderlinge afspraken te komen. Het model wordt ter goedkeuring voorgelegd aan de komende synodes van de kerken, in 2019 en 2020.

Het aantal samenwerkingsgemeenten van CGK, GKV en NGK groeit gestaag. Er zijn vier samenwerkingsgemeenten van gkv en Ngk (Neede, Nijverdal, Wapenveld en Zaandam) en twee van gkv, Ngk en cgk (Deventer en Lisse). Daarnaast werken in twaalf plaatsen gkv’s en cgk’s samen. In tien plaatsen gebeurt dat tussen Ngk en cgk. Deze plaatselijke kerken functioneren als één gemeente die is aangesloten bij meerdere kerkverbanden. Ook is er in dertig plaatsen een andere vorm van samenwerking tussen gkv en Ngk.

Volgens de DOE-groep vraagtplaatselijke eenheid behalve geestelijke toenadering ook om praktische afspraken: „Die zijn niet alleen van belang voor het plaatselijk functioneren en voor de plek van zo’n samenwerkingsgemeente binnen het eigen kerkverband. Het is ook in de richting van de overheid en de burgerlijke rechter van belang om als kerk de zaken goed op orde te hebben.”

De afgelopen jaren hebben de drie kerken beleid ontwikkeld op het gebied van ANBI-erkenning, inschrijving bij de Kamer van Koophandel en rechtspersoonlijkheid. Ook is er in het kerkrecht aandacht gekomen voor de positie van samenwerkingsgemeenten en predikanten in die kerken.