Wetenschap is ondergeschikt aan het Woord

Geen enkel wetenschappelijk feit weerspreekt de Bijbel. Feiten spreken namelijk niet. Fossielen ook niet. Gevallen mensen wel. Die bouwen theorieën en testen hypothesen. Maar God is Waarheid.

We kunnen als Bijbelvast christen heel goed wetenschap bedrijven, maar God staat daar boven. Anders zouden we als God zijn op het moment dat alle natuurwetten zijn verklaard en begrepen. Die natuurwetten zijn ons gegeven om de aarde te kunnen gebruiken.

Wetenschap is iets anders dan dé waarheid. Het is niet zo dat, wanneer de feiten een theorie lijken te ondersteunen, deze theorie dan het einde van alle tegenspraak zou zijn. De geschiedenis leert ons wel anders. Er is een tijd geweest dat de overgrote meerderheid van de wetenschappers zeker wist dat de zon om de aarde draaide. Later is men tot een andere conclusie gekomen. En zo is het met heel veel theorieën gegaan. Je zou dus kunnen zeggen dat wetenschappelijke theorieën er zijn om weersproken te worden. Feiten zijn feiten, maar wetenschappelijke theorieën, zoals de evolutietheorie, zijn en blijven mensenwerk.

Bijbel en natuur

Je zondigt niet tegen het negende gebod als je grote twijfels hebt bij de evolutietheorie of die zelfs onwaar noemt. Je zondigt wel als je Gods Woord tegenspreekt. De Bijbel is immers het expliciete Woord van God. De natuur is het impliciete, indirecte woord van God. We kunnen er bijvoorbeeld uit afleiden dat er een God is en dat Hij oneindig groot en machtig is.

De vraag is dus niet of de Heere ons met de natuur op het verkeerde been zou zetten maar of wij alles voldoende doorgronden. En belangrijker nog: Zou de Heere ons dan op het verkeerde been zetten met de eerste hoofdstukken uit de Bijbel? Horen we daar in de verte: „Is het ook, dat God gezegd heeft...?”

Waar komt dan toch dat grote ontzag voor de wetenschap vandaan? Zou dit verband hebben met de technologie om ons heen, die wij allang niet meer kun bevatten? Nagenoeg niemand is immers in staat om een smartphone uit de basisgrondstoffen metaal, olie en zand te bouwen. Dankzij de wetenschappelijke ontwikkelingen lukt dat allemaal wel. Wie zou dan geen ontzag hebben voor de wetenschap?

Twee soorten wetenschap

Het is goed om onderscheid te maken tussen de operationele wetenschap en de historische wetenschap. De operationele wetenschap verklaart op basis van metingen hoe de dingen in het hier en nu werken. Een simpel voorbeeld is het meten van de groeisnelheid van een bacterie, zodat je kunt schatten hoelang het duurt voordat een besmet voedingsmiddel is bedorven. Dit kun je vervolgens testen. Op de operationele wetenschap is kort gezegd de huidige technologieontwikkeling gebaseerd.

De historische wetenschap is meer speculatief van aard. Op basis van grondsamenstelling en fossielen worden er uitspraken gedaan over hoe het miljoenen of miljarden jaren geleden op aarde zou zijn geweest. We hebben echter geen beschreven waarnemingen met betrekking tot die tijd (anders dan de Bijbel). Niet van 10.000 jaar en zeker niet van 1 miljard jaar geleden. Die theorieën kunnen dus niet getoetst worden; veel puzzelstukjes ontbreken. Het doen van allerlei aannames is dan onvermijdelijk.

Debatten

De technologieontwikkeling zorgt ervoor dat we steeds meer kunnen meten. Er komen dus telkens feiten bij. Denk alleen al aan de kennis over DNA of de miljarden sterren. Het voert te ver om hier diep op in te gaan (er is voldoende literatuur voorhanden), maar ik heb de indruk dat er honderd jaar geleden meer redenen waren om evolutionist te zijn dan nu.

Wereldwijd zijn er duizenden wetenschappers (fysici, chemici, biologen, geologen) die uitgaan van een jonge aarde, zoals in Genesis 1-3 wordt beschreven. Met deze stellingname ervaren zij geen enkele belemmering in hun onderzoekswerk, zij het misschien wel van hun miljoenen collega’s die niet van God willen weten.

Creationisten hebben wel degelijk goede papieren. Bekijk of lees de debatten maar die in Amerika plaatsvinden tussen wetenschappelijke creationisten en evolutionisten, inclusief de bekende theïstische evolutionist Hugh Ross. Je kunt daar je mening over hebben, maar niet zeggen dat daar de argumenten van de creationist een voor een uit handen worden geslagen. Wel wordt geprobeerd creationisten op alle mogelijke manieren belachelijk te maken. Daar moet je tegen kunnen. Het is het lot van een Bijbelgetrouwe christen.

Gezamenlijke voorouder?

Vorig jaar heb ik een lezing over geloof en wetenschap gehouden voor nagenoeg allemaal evolutionistische academici. Na afloop was er een discussie. Daar is mij, met Gods hulp, niets uit handen geslagen.

Wel werd de vraag gesteld: „Maar als morgen nu voor 100 procent komt vast te staan dat de mens en de aap een gezamenlijke voorouder hebben, wat doet dat dan met je geloof?” Mijn antwoord was: „Niets, want dat komt niet vast te staan; de Bijbel leert mij anders.”

De auteur is hoofdwetenschapper (chemisch technoloog) bij NIZO Food Processing in Ede en lector aan de University of Applied Sciences in Leeuwarden.

Wetenschap is ondergeschikt aan het Woord

Opinie

RD.nl in uw mailbox?