Analyse: DUP zal macht vooral voor Noord-Ierland gebruiken
APELDOORN. De DUP (Democratic Unionist Party) zal de invloed op de nieuwe Conservatieve regering vooral gebruiken ten gunste van Noord-Ierland.
Dat is de inschatting van diverse bronnen in de Britse provincie. „Het valt niet te verwachten dat ze zich gaan bemoeien met beleid in andere delen van het Verenigd Koninkrijk, ook niet op moreel gebied”, aldus een waarnemer.
In de Noord-Ierse hoofdstad Belfast wordt er rekening mee gehouden dat DUP-leider Arlene Foster maandag of dinsdag een ontmoeting met premier May heeft. Oud-DUP-afgevaardigde Nelson McCausland vermoedt dat ze dan een „informele deal” sluiten, maar geen officieel coalitieakkoord.
De DUP werd in 1971 opgericht door de radicale ds. Ian Paisley. Hij werd na burgeroorlog in Noord-Ierland (van 1969 tot officieel 1998) in 2008 de eerste succesvolle premier van een coalitieregering die met het katholieke Sinn Fein regeerde. Het grote conflictpunt in Noord-Ierland is de vraag of dit een Britse provincie moet blijven, of een Ierse. De DUP pleit voor de eenheid met Groot-Brittannië.
De DUP vertegenwoordigt veel evangelicale christenen en staat ook voor een prolifeagenda. Ze vecht er bijvoorbeeld voor dat de Britse abortuswet niet gaat gelden in Noord-Ierland en dat het huwelijk beperkt blijft tot mannen en vrouwen.
Omdat deze ethische punten ook in Noord-Ierland onder druk staan, vermoeden deskundigen dat de DUP zal proberen verandering te voorkomen. Maar anderzijds verwacht niemand dat de partij ook zal proberen het algemene beleid voor het Verenigd Koninkrijk te beïnvloeden. „Het is een regionale partij”, zegt één van de bronnen in de provincie. „Het enige algemene punt waar de partij voor staat, is het unionisme: de eenheid met de Britse kroon.”
McCausland waarschuwt de DUP om te veel invloed te zoeken. „Je zou daarin je hand kunnen overspelen. We weten niet hoe lang Theresa May partijleider blijft, en of haar opvolger met de DUP wil blijven werken. De DUP heeft een mandaat in Noord-Ierland en moet het vooral daarvoor inzetten.”
Bronnen in Noord-Ierland noemen twee concrete onderwerpen in dit verband. Het eerste is „geld voor Noord-Ierland.” Door de burgeroorlog heeft de provincie nog steeds een grote achterstand. Veel infrastructuur is bijvoorbeeld verouderd. Daar gaat nog altijd veel (Brits en Europees) geld naartoe.
Harde grens
Een ander probleem is brexit. De grens met de republiek Ierland is de enige landgrens die het Verenigd Koninkrijk kent, en de vrees bestaat dat dit een harde grens gaat worden. McCausland: „Er moet over en weer makkelijke toegang tussen Ierland en Noord-Ierland blijven, zonder dat de positie van Noord-Ierland binnen het Verenigd Koninkrijk hieronder lijdt. Op dat punt zal de DUP zeker eisen stellen.”