Herv. moderamen blijft unie afwijzen
Het moderamen van de triosynode heeft laten onderzoeken of de optie van een federatie in het Samen op Weg-proces in het verleden serieus is overwogen. Daarover is een notitie in voorbereiding. Uit het onderzoek blijkt, aldus dr. B. Plaisier, dat vanaf het eerste moment, veertig jaar geleden, fusie het uiteindelijke doel van SoW is.
De scriba van de SoW-kerken deelde dit vrijdag mee op de hervormde synode. Het moderamen krijgt met enige regelmaat te horen dat de federatie-optie nooit een serieuze kans heeft gehad. Om dit verwijt te weerleggen verschijnt er binnenkort een notitie waarin de weg van de kerk staat beschreven.
Ook vrijdag kwam het verwijt weer naar boven. Diverse synodeleden stelden zowel bij de behandeling van de informatienota als bij de rondvraag vragen over het unievoorstel dat de Gereformeerde Bond (GB) en de Confessionele Vereniging (CV) eind januari hebben gepresenteerd.
Al direct bij de overhandiging in januari wees dr. Plaisier het voorstel van de hand als „onduidelijk, ondeugdelijk en onkerkelijk.” Verschillende synodeleden vinden zijn reactie te heftig. Ds. H. de Jong uit Zwolle informeerde of het plan al in de prullenbak is verdwenen. Hij kan niet begrijpen dat er op de agenda van de synode niets is terug te vinden over dit onderwerp, terwijl de pers er bol van staat.
Ds. I. Frenay (classis Middelstum) spoorde het moderamen aan juist rustig in de aanval te gaan. Hij vroeg hoe de twee modalitaire organisaties de synodebesluiten in hun achterban hebben gecommuniceerd.
Ouderling P. van de Breevaart (classis Dordrecht) waarschuwde het moderamen. „We moeten altijd nog een finaal besluit nemen. En die stemming ligt in de toekomst.”
Het hervormde moderamen wilde eigenlijk niet inhoudelijk op de vragen ingaan, omdat het unievoorstel volgens het bestuur op de triosynode thuishoort. Wel meldde preses ds. Van der Plas dat er deze week een gesprek is geweest met het hoofdbestuur van de Confessionele Vereniging. En komende week zal het moderamen het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond ontmoeten. „Wat ons verbindt, is de zorg die ten grondslag ligt aan het voorstel en de zorg die het moderamen heeft dat er geen gemeenten zullen achterblijven”, aldus de preses.
Volgens ds. Van der Plas is de reactie van het moderamen consistent met besluiten die eerder in de synode zijn genomen.
Dr. Plaisier bleef ook vrijdag bij zijn afwijzing van het voorstel. „We hebben wel begrepen dat het is opgesteld vanuit de zorg om een mogelijke scheuring. Maar ten aanzien van de inhoud gaat het zeer in tegen wat wij de afgelopen tien jaar hebben besloten als synode. Deze weg kunnen en willen wij niet gaan.”
De scriba zei verder dat er een moment moest komen waarop duidelijk is waarvoor de kerk wil staan. „Het gaat erom dat duidelijk is wat de synode heeft besloten. We helpen elkaar niet door steeds onduidelijkheid te laten bestaan over de koers die we hebben uitgezet. Het is niet pastoraal om te zeggen dat je zaken meeneemt terwijl je weet dat dat nauwelijks kan. Er is geen andere weg. Op bepaalde punten willen we praten, maar de koers, de hoofdlijn, is uitgezet.”
Hij bood wel zijn excuses aan als hij met zijn toon of bewoordingen iemand gekwetst zou hebben.
Ook de kerkvoogdijkwestie was vrijdag onderwerp van gesprek. Ds. A. van der Lingen (classis Slochteren) informeerde of het kerkenraden en kerkvoogdijen is toegestaan ongelimiteerd processen te voeren. Hij vroeg zich af of men in het kader van de kerkelijke welvoeglijkheid niet komt op een punt waar je moet zeggen: „Nu komen we op stop.”
Ouderling-kerkvoogd P. A. de Lange (classis Barendrecht) vroeg of het moderamen niet in overleg kan treden met de raadslieden van de veertig vrijbeheergemeenten over de stand van zaken en een heldere uitleg daarover kan geven aan de gemeenten. „Een oproep om te stoppen is niet genoeg. Het is geen juridische discussie die u hebt te voeren, maar een kerkelijk-theologische”, aldus De Lange, die denkt dat een beroep in cassatie „volstrekt zinloos” is.
Hij deed ook nog de suggestie een „onafhankelijke, onbezoldigde commissie met open vizier het gesprek te laten zoeken.” Mevrouw mr. T. M. Willemze, hoofd van de afdeling juridische zaken, reageerde terughoudend. „Gemeenten moeten zich oriënteren bij hun eigen raadslieden.” Het moderamen gaf verder aan wel in gesprek te zijn met afzonderlijke gemeenten.
Ds. P. van der Kraan deed een hartstochtelijke oproep om samen tot een vergelijk te komen, „ook al hebt u het recht ogenschijnlijk aan uw kant.” Hij wees erop dat er in de kerk ongelooflijk veel is geregeld als het gaat over belangen van afzonderlijke groepen. „Ook deze gemeenten zijn kinderen van de moederkerk.” Synodepreses ds. Van der Plas bracht naar voren dat er tegenover de veertig gemeenten die procederen 1280 andere gemeenten staan waarin het aangepaste beheer wel functioneert.
