Dit tweede deel bevat met name preken van deze begaafde dienaar van het goddelijke Woord en artikelen die voor een deel ook de prediking raken. Lange tijd maakte ds. G. Boer deel uit van het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond in de Nederlandse Hervormde Kerk, namelijk van 1951-1969, waarvan de laatste vier jaar als voorzitter. Hij vervulde daarbij tevens de taak van het hoofdredacteurschap van het bondsorgaan De Waarheidsvriend.

De inhoud is in twee delen gerubriceerd. In het eerste deel zijn preken en Bijbellezingen van ds. Boer opgenomen, waaronder de gehele serie Bijbellezingen over het leven van Simson, destijds uitgegeven onder de titel ”De sterke en de Sterkste”. Het tweede deel draagt als titel ”Kerk en Theologie” en bevat artikelen over het aanbod van de genade, de volmacht van de prediking, toespraken voor de zondagsschoolbond en dergelijke. De bundel wordt afgesloten met de toespraken die bij zijn begrafenis zijn gehouden, destijds uitgegeven onder de titel ”De Vaste Grond”, en met de laatste preek van ds. G. Boer, die hij in 1972 hield in Zoetermeer.

Verrast

Wie deze preken van vijftig tot zeventig jaar geleden leest en op zich laat inwerken, wordt verrast door een aantal kenmerken. Allereerst valt het taalgebruik op, waarbij weliswaar aan de stijl valt te merken dat we te maken hebben met iemand van een paar generaties ouder, maar het taalgebruik is direct en fris en laat de zeggingskracht zien die ds. Boer als gave geschonken was.

Verder is te merken dat hij werk maakte van de voorbereiding. De preken zijn exegetisch goed onderbouwd en goed gestructureerd. Dat hoort natuurlijk ook zo, maar niet alle preken die wij ’s zondags mogen beluisteren munten hierin uit.

Een derde en wat mij betreft belangrijkste kenmerk is de geestelijke leiding die in deze preken wordt gegeven. Ik moest bij de lezing van deze preken sterk denken aan een tijdgenoot en geestverwant van ds. Boer, namelijk prof. W. Kremer, wiens verzameld werk ook recent is uitgegeven. In de preken van ds. Boer wordt een type geestelijke leiding gevonden die zowel Schriftuurlijk als natuurlijk genoemd kan worden, in de zin van: ongekunsteld, echt, niet gesystematiseerd, niet beredeneerd, niet koud dogmatisch maar warm, betrokken, diep en ernstig, gunnend en naar het leven getekend.

Waardevol en waardevast

Hoewel de artikelen in de tweede helft van het boek wel wat van verschillend kaliber zijn, komt dezelfde geest ook hierin naar voren. Met name de artikelen over het aanbod der genade en de volmacht in de prediking (waaraan de titel van de gehele bundel is gerelateerd) zijn waardevol en naar mijn mening waardevast.

De eerste lezing werd gehouden in 1959, toen het stof van de scheuring van de Gereformeerde Gemeenten in 1953 nog niet was gedaald. Systeemdenkers krijgen ds. Boer niet op hun hand. Rationele rechtlijnigheid en schematisering zijn hem in deze heilgeheimen vreemd. „Immers, het is op grond van de Schrift duidelijk dat de verkiezing Gods en de particuliere voldoening door Christus zich niet zonder onderscheid (deterministisch) voltrekt, maar door de levende en bewogen verkondiging van het Evangelie.”

Over de volmacht van de prediking schrijft ds. Boer dat deze teruggaat op Christus, Wiens volmacht in dienst staat van Gods Koninkrijk. Hij had ook de volmacht Zijn leven af te leggen. Bij volmacht horen wijsheid en kracht, die God aan de prediker schenkt in antwoord op het gebed. Waar dit ontbreekt, hoort de gemeente „een woordenstroom, om niet te zeggen een woordenkraam die niemand doodt en niemand leven maakt.” Het is gesjor en getrek aan mensen, maar geen betoning van Geest en kracht. „De mensen kunnen onder het gebimbam van de prediking zoal niet letterlijk, dan toch geestelijk in slaap vallen.”

Op een originele manier werkt ds. Boer uit wat Paulus bedoelt met: wij dragen het Woord Gods niet te koop (2 Kor. 2, 14-17). Uitgangspunt is niet: de klant (gemeente, hoorder) is koning. De wijn van het Evangelie mag ook niet verdund en vervalst worden. Het is ook niet een snufje van dit en een beetje van dat, een preek als een grabbelton. Waarin bestaat de volmacht? „Als uit oprechtheid, als uit God, in de tegenwoordigheid Gods, spreken wij het in Christus.” Hier sterven alle ambtshoogmoed en eigenmachtigheid. En: alleen wie een lichtend spoor trekt in godsvrucht, mag donderen op de preekstoel.

Behalve een enkele storende fout (ds. Boer zal toch niet theïstisch, maar thetisch willen ingaan op het thema van het aanbod der genade? blz. 251) is het geheel een keurig verzorgde uitgave, die ik graag in handen zie van veel predikanten, ambtsdragers en geïnteresseerde gemeenteleden.

Boekgegevens

Verkondiging met volmacht. Verzameld werk van ds. G. Boer II, verzameld door dr. ir. J. van der Graaf; uitg. De Banier; 332 blz.; € 44,95