Veel bezoekers kon het museum op deze eerste dag na de winterpauze nog niet noteren. „Zo’n veertig”, becijferde de portier. „Maar als de zon straks gaat schijnen, of met Pasen, dan stroomt het publiek wel weer binnen.” Jaarlijks komen er ruim 120.000 mensen, onder wie 40.000 kinderen, naar Heilig Land-stichting, tegen Nijmegen aan.

Het Bijbels Openluchtmuseum -eigendom van bisdom Den Bosch- is sinds afgelopen maandag in het nieuws nadat bekend werd dat bisschop Hurkmans van Den Bosch het bestuur plotseling had ontslagen. Hurkmans zei „Jezus Christus weer centraal” te willen stellen in het museum, dat in de achterliggende jaren een steeds multireligieuzer karakter kreeg. In zijn brief van 25 februari maande hij het bestuur niet verder te gaan op de huidige koers. Elke gewenste verandering dient voortaan eerst aan hem te worden voorgelegd. In de toekomstplannen van de bisschop nemen het rooms-katholieke geloof, evangelisatie en catechese een grote plaats in.

Maar het bestuur laat zich niet zomaar de laan uitsturen. Nog steeds acht het zich „het rechtmatige en met bestuursverantwoordelijkheid belaste bestuur.” Het zeven leden -vijf rooms-katholieke en twee protestantse- tellende bestuur bezint zich nog op mogelijke juridische en kerkrechtelijke stappen. Probleem daarbij is dat op de kwestie vooral het rooms-katholieke kerkrecht, de canonieke wet, van toepassing is. Bemiddelingspogingen leden tot op heden schipbreuk: bisschop Hurkmans houdt voet bij stuk. Wel schortte hij het ontslag op.

Bezoeker J. van Bakel uit Waalre, die juist met zijn vrouw van het glooiende museumterrein komt aflopen, zegt nauwelijks van de onrust op de hoogte te zijn. „Natuurlijk, je leest erover in het Brabants Dagblad, je hoort de geruchten, maar verder doet het je niet zo veel. We komen hier ook niet vandaan.” Geërgerd heeft hij zich deze middag allerminst, integendeel. Van Bakel, zelf behorend tot de Rooms-Katholieke Kerk: „De manier waarop het museum nu is ingericht, laat heel mooi zien hoe dicht het Jodendom, het christendom en de islam bij elkaar liggen. Ze hebben dezelfde oorsprong. Nee, van mij mag het zo doorgaan.”

Ramptoeristen zijn er vandaag ook. J. van der Meer bijvoorbeeld. „Ik kom hier zo’n beetje elk jaar”, meldt de 62-jarige. „Ik kwam hier al met mijn vader en moeder. Dus toen ik deze week hoorde dat het museum in het nieuws was, dacht ik: toch weer eens even gaan kijken. Dit is te gek. Zo’n museum mag niet dicht.”

Spontaan werpt hij zich op als gids. „Neem Beth Juda. Schitterend toch, al die Joodse elementen in dit park? Daar: de synagoge.” Uit het gebouwtje klinkt gezang. De thorarol is duidelijk zichtbaar. „Als ik hier al filosoferend rondloop, moet ik vaak terugdenken aan de bijbelse geschiedenislessen op de lagere school. Die bijbelse platen, weet u wel?”

Van der Meer wás rooms-katholiek, bezocht zelfs een seminarium. „Nu noem ik mezelf christelijk, alweer een jaar of tien. Fantastisch toch”, zegt hij, „dat je in dit museum de bakermat van drie godsdiensten ziet? Ik begrijp niet dat zo’n bisschop vindt dat Jezus hier niet meer is. Wat wil hij dan? Dit is een museum, en niet bedoeld om te evangeliseren. Vroeger stonden hier beelden. Wil hij die dan weer terughebben? Volgens mij denkt de bisschop dat het hier langzamerhand een islamitische gemeenschap wordt. Maar dat is niet waar. De christelijke onderdelen nemen nog altijd de belangrijkste plaats in. Het museum wil alleen maar laten zien dat islam, christendom en Jodendom dezelfde oorsprong hebben: Abraham, het Oude Testament. Dat geloof ik trouwens ook. Ze dienen dezelfde god.”

Van der Meer schaamt zich voor de bisschop. „Ik denk dat hij hier zelf nooit komt. Dan zou hij wel anders praten.” Hij wijst naar het Arabische vissersdorp Tell Arab, aan de oever van wat in een eerder stadium het Meer van Galilea heette. In traditionele dracht geklede figuranten schrijden langs de huisjes. „Prachtig toch? De een noemt het een Arabisch dorp en de volgende ziet er een Joodse stad in. Het is maar vanuit welke hoek je het wilt bekijken.”

Dan: „U bent protestants? Als doorgaat wat Hurkmans wil, kunt u hier straks eigenlijk ook niet meer komen. Dan is het: for catholics only -alleen voor katholieken.” Helaas was de bisschop vanmorgen niet voor commentaar bereikbaar.

„Het zal allemaal wel goed komen”, verwacht een figurante. „Dát denk ik dus wel.” Ze heeft net haar eerste werkdag in het Bijbels Openluchtmuseum achter de rug.

Hoewel, Bijbels Openluchtmuseum? „Eigenlijk is die naam niet helemaal juist meer”, zegt de portier aan de ingang voorzichtig. „Ik merk ook dat sommige mensen ervan schrikken. Als ik zeg dat ik bij het Bijbels Openluchtmuseum werk, kijken ze me aan van: moet dat nu?”

In een boekenkast in het binnenmuseum -het oudste onderdeel van het museum- staan Bijbel en koran broederlijk naast elkaar. ”Van Abraham tot Mohammed. Oog in oog met de wereld van de Bijbel”, heet de expositie. Een bord aan een van de muren beschrijft ”de boodschap van Jezus”, in termen van medemenselijkheid, strijd tegen onrecht, liefde. „God zou de mensen de innerlijke kracht geven om die liefde tot stand te brengen. Ook in deze tijd geloven de mensen dat dit de kern is van de boodschap van Jezus.”

Toch heb je dan het gevoel dat je iets mist.