EU-president Charles Michel voorziet lastige onderhandelingen over het Europese herstelplan en de Europese meerjarenbegroting (MFK) voor 2021-2027. In zijn uitnodigingsbrief aan de 27 regeringsleiders voor hun virtuele top van vrijdag schrijft hij dat er de komende dagen en weken nog veel werk voor hen ligt.

„Ons ultieme doel is om zo snel mogelijk een akkoord te bereiken”, schrijft de raadsvoorzitter. „Maar we zijn ons allemaal bewust van de complexiteit van de voorstellen en de benodigde tijd om daarmee te dealen. Onze vergadering vrijdag moet een cruciaal opstapje zijn naar een overeenkomst op een volgende fysieke ontmoeting.”

Op tafel ligt het voorstel van de Europese Commissie voor de meerjarenbegroting (MFK) van 1100 miljard euro en een herstelfonds van 750 miljard euro, waarvan 500 miljard als subsidies. Nettobetalers Nederland, Denemarken, Zweden en Oostenrijk, gedoopt tot de zuinige vier, hebben al herhaaldelijk laten weten niet méér te willen uitgeven. Zij willen bovendien dat door de coronacrisis getroffen Zuid-Europese landen hun economie op gang brengen met goedkope leningen, en niet met Europese giften of subsidies.

Michel stel vast dat de neuzen op een aantal punten dezelfde kant op staan. Maar over de omvang en de duur van het herstelplan verschillen de meningen, evenals de verhouding tussen leningen en subsidies, schrijft hij. Dat geldt ook voor de voorwaarden die aan de geldverstrekking worden verbonden, en hoe dat wordt overzien. Over de hoogte en invulling van het MFK, nieuwe eigen inkomstenbronnen van de EU en kortingen die landen als Nederland krijgen, zal ook nog veel strijd worden geleverd.

Er is wel consensus over het voorstel dat de Europese Commissie kan gaan lenen op de kapitaalmarkt om het herstelfonds te vullen, stelt de Belgische oud-premier. Dat moet dan de meest getroffen sectoren en regio’s in Europa overeind helpen.

„We zullen slagen als we de gesprekken ingaan met verantwoordelijkheidsgevoel en de wil om eensgezind en sterk deze enorme uitdaging aan te gaan”, besluit Michel.