Franssen heeft de minister van Binnenlandse Zaken ingelicht over de situatie in Hardinxveld. De collegepartijen en de oppositie in de raad staan daar al geruime tijd lijnrecht tegenover elkaar. Twistpunt is onder meer de vervulling van wethoudersposten. Volgens Franssen moet het afgelopen zijn met „modder gooien. De manier waarop u worstelt met het dualisme is niet goed. U gaat verkeerd om met het mandaat dat de kiezer u gegeven heeft bij de verkiezingen.”

Het versturen van een ambtsbericht over de bestuurlijke situatie in een gemeente is volgens een woordvoerder van de provincie Zuid-Holland „een zeer uitzonderlijke situatie.” Hij memoreert dat het niet de eerste keer is dat de provincie Hardinxveld waarschuwt. „De begroting voor 2004 was niet in orde, daarom is de gemeente onder preventief toezicht geplaatst.”

Hardinxveld, waar SGP en ChristenUnie met beiden vier zetels de grootste partijen zijn, kende tot 2002 een college met wethouders van CDA, VVD en PvdA. De machtsverhoudingen veranderden na het aftreden van de wethouders Tromp (VVD) en May (PvdA). De eerste stapte op omdat hij zich niet gesteund voelde door een raadsmeerderheid, de tweede werd met een motie van wantrouwen tot aftreden gedwongen. Zij werden opgevolgd door de SGP’er Van Brenk en C. de Jong (ChristenUnie).

De derde wethouder, de CDA’er G. Janssen, overleed in mei van dit jaar. Hem hing echter een motie van wantrouwen boven het hoofd. Een opvolger voor hem zou daarom komen van de Transparante Partij voor Algemeen Belang (T@B), een eenmansfractie, gevormd door voormalig VVD-raadslid Van Dijk. De kandidaat, voormalig PvdA-wethouder H. Heuverling uit Waalwijk, kwam echter in opspraak vanwege vermeende winkeldiefstallen. Zijn verkiezing ging vorige maand daarom niet door.

VVD-fractievoorzitter J. Huisman zegt in een reactie dat zijn partij nu bereid is eventueel een wethouderskandidaat te regelen. Daarmee zouden de bestuurlijke verhoudingen weer in een rustiger vaarwater moeten komen. „De buitenwacht zegt het al langer: wij maken er in de raad een rommeltje van. Daarom vind ik dat we ons nu volwassen moeten opstellen en de zaak regelen. Niemand heeft er baat bij als we in de raad elkaar de tent uitvechten.”

Huisman zegt dat hem er alles aan gelegen is om met SGP en ChristenUnie uit de impasse te komen. „Maar we moeten wel duidelijke afspraken maken om te voorkomen dat er opnieuw problemen ontstaan.”

Belangrijk voor Huisman in de kwestie is de positie van T@B. „SGP en ChristenUnie moeten geen gelegenheidscoalities met T@B gaan vormen. Daartegenover zullen wij meer afstand moeten bewaren van CDA en PvdA.”

In een reactie zegt fractievoorzitter J. de Vos van de SGP blij te zijn met de stap van de VVD. „Het is nog te vroeg om te zeggen dat we er uit zijn, maar dit is wel een positieve ontwikkeling.”

Woordvoerder Bugel van de provincie Zuid-Holland vreest echter dat de aanstelling van een VVD-wethouder slechts een lapmiddel is. „Het lost de problemen tijdelijk op. Naar de mening van de commissaris zijn de onderlinge verhoudingen in de raad dusdanig verstoord dat alleen een grondiger aanpak helpt. Hij heeft de partijen woensdag aangeraden een onafhankelijke coach in de arm te nemen, om zo de gemeente bestuurbaar te houden.”

Volgens Bugel is een „verkeerde omgang met het dualisme”, waarin het college van B en W en de gemeenteraad apart van elkaar opereren, een belangrijke oorzaak van de problemen. „Alles loopt door elkaar heen. Dat is niet uniek, er zijn meer gemeenten die daar moeite mee hebben. Maar dat het ontaardt in moddergevechten zoals in Hardinxveld is wel bijzonder.”

Commissaris van de Koningin Franssen komt over een halfjaar terug in Hardinxveld, zo kondigde hij woensdag aan. Als de gemeenteraad dan nog geen afdoende maatregelen heeft genomen, kan hij persoonlijk ingrijpen. Hardinxveld belandt dan mogelijk onder direct toezicht van de provincie of het Rijk. De gemeenteraad wordt in die variant mogelijk helemaal buitenspel gezet. Franssen wil daarover echter nog niet speculeren, omdat hij er van uitgaat dat Hardinxveld over een halfjaar uit de problemen is.