Vreugdevol geven
Christenen geven meer aan goede doelen dan niet-christenen. En orthodoxe christenen geven weer meer dan christenen die zich rekenen tot een minder orthodoxe stroming van de christenheid.
Dat blijkt uit het Christelijk Charitatief Peil 2019, een grootschalig tweejaarlijks onderzoek naar het geefgedrag van Nederlanders. Verrassend zijn de nieuwste uitkomsten niet, ze zijn in lijn met eerdere onderzoeken. Van de protestantse christenen geven ongeveer vier op de tien meer dan 50 euro per maand aan goede doelen. Bij de rooms-katholieken en niet-christenen geeft één op de tien onderzochte mensen meer dan 50 euro per maand aan goede doelen.
Het is bekend dat, zeker onder evangelische christenen, nogal wat mensen de norm hebben om 10 procent van het inkomen te besteden aan giften. Deze norm is afgeleid van het geven van tienden, zoals dat ook in de Bijbel wordt genoemd. Discussies over de vraag of je dit percentage zomaar kunt overzetten naar de tijd waarin we nu leven, waren en zijn talrijk.
De hoogte van de gift is echter van veel minder belang dan de bereidheid om te geven. Die blijkt door de tijd heen hoog onder christenen. In kerkelijke gemeenten is er in sommige kerkgenootschappen in januari de actie Kerkbalans. Kerkleden zeggen daarin hun bijdrage toe voor het komende jaar. In tal van gemeenten loopt de opbrengst van die actie in de honderdduizenden euro’s. In andere kerken stoppen leden op de bid- en dankdagen een extra gift in de collectezak. Met ook daar vaak opbrengsten van zes cijfers.
Aan de uitkomsten van dit soort giftenonderzoeken kunnen ook gevaren kleven. Christenen kunnen er zelfgenoegzaam van worden. Of, erger, zich boven anderen gaan verheffen. Daarbij is het gevaarlijk om hulpvaardigheid alleen uit te drukken in euro’s. Tal van mensen die niet verbonden zijn aan een kerk, zetten zich in voor het daadwerkelijk verlenen van hulp aan medemensen in nood. Als alle hulpverleners in het land van de ene op de andere dag zouden stoppen, zou het er in Nederland niet best uitzien.
In Handelingen 20:35 citeert de apostel Paulus de Heere Jezus en zegt dat het zaliger is te geven dan te ontvangen. Over dat aangehaalde citaat is onder Bijbeluitleggers nogal wat te doen geweest omdat die uitspraak niet zo in de Bijbel is terug te vinden. De kanttekenaren bij de Statenvertaling weten dat ook, maar zeggen erbij dat het zeker wel afgeleid kan worden uit woorden van Christus die wel beschreven staan.
Aan het begin van een nieuw jaar plannen veel mensen hun giften voor de komende tijd. Het is goed daarbij Handelingen 20 in het achterhoofd te houden. En te bedenken dat het ook goed is het geven te structureren door bijvoorbeeld iedere maand een bepaald deel van het inkomen apart te zetten. Gevers voor wie de gift een sluitpost wordt op de begroting, doen namelijk niet alleen anderen, maar ook zichzelf te kort. Omdat geven vreugde geeft.