In de Belgische stad wordt zaterdag het archief –symbolisch door het overhandigen van drie stukken– in bewaring gegeven bij het protestants-evangelisch archief- en documentatiecentrum Evadoc in Leuven, dat nauw samenwerkt met Kadoc-KU Leuven.

Zendingsbeweging

Het archief beslaat een periode van zestig jaar en documenteert de groei van een beweging die wereldwijd impact heeft gehad op een miljard mensen, aldus dr, Aaldert Prins, consulent voor het protestants-evangelisch erfgoed. Hij voelt zich vereerd dat het archief bij Evadoc wordt ondergebracht. „OM was al een tijdje op zoek naar een geschikte locatie. De professionaliteit van Evadoc en Kadoc, en het feit dat de onderzoekers van Operatie Mobilisatie in het vlakbij gelegen gebouw van OM België in Zaventem kunnen overnachten, zijn onze grote troeven geweest.”

Prins verwacht minstens honderd meter archief. „De dozen zullen druppelsgewijs binnenkomen, over een periode van een jaar. Het eerste archief komt uit Engeland; dat verwacht ik binnenkort. Maar daarna zal er documentatie komen uit tientallen landen uit de gehele wereld.”

Omwille van privacy en veiligheid zal niet het volledige archief toegankelijk zijn. Prins: „We moeten bijvoorbeeld mensen beschermen die in gesloten landen hebben gewerkt of dat nog steeds doen.”

Evadoc zal beginnen met het opschonen en inventariseren van de archieven. „Daar gaat veel tijd in zitten. We proberen vrijwilligers te krijgen om dit werk te doen, want anders zal de overdracht wel erg lang duren. We proberen iemand van de Belgische afdeling van OM in Zaventem voor een dag per week als vrijwilliger aan te stellen. Als er onderzoekers komen, kunnen ze daar overnachten.”

Prins verwacht veel onderzoekers. „Het archief van OM is een van de belangrijkste bronnen voor onderzoek naar de hedendaagse protestants-evangelische zendingsbeweging. Het geeft inzicht in de manier waarop de geloofszending wereldwijd heeft plaatsgevonden, welke visies op zending er zijn geweest en hoe zendelingen bijvoorbeeld problemen hebben gehad met het verkrijgen van visa.”

De geschiedenis van OM wordt gezien als een van de meest interessante in de zendingshistorie. Meer dan 100.000 mensen zijn voor kortere of langere tijd betrokken geweest bij deze beweging. Ze waren vaak werkzaam onder de minst bereikte volken ter wereld. De erfenis van OM bestaat onder meer uit hun verhalen en verslagen.

Smokkel

OM werd in 1957 opgericht door twee tieners, die met een vrachtwagen vol christelijke lectuur van het Moody Bible Institute in Chicago (VS) naar Mexico trokken. In 1960 raakte de organisatie actief in Europa onder de naam Send the Light (STL). In Spanje werd, ondanks de door generaal Franco opgelegde beperkingen, een christelijke boekenwinkel geopend. Vervolgens smokkelden de oprichters christelijke lectuur naar de Sovjet-Unie. Kort hierna kreeg de organisatie de naam Operatie Mobilisatie.

In 1971 nam OM haar eerste schip in gebruik, de Logos. Later volgden de Doulos (1977), Logos II (1988) en Logos Hope (2009). De organisatie telt meer dan 6000 fulltimers, onder wie circa 130 Nederlanders, die in 110 landen activiteiten ontplooien.