Prof. Paul, hoogleraar Oude Testament aan de Evangelische Theologische Faculteit in Leuven en docent aan de Christelijke Hogeschool Ede, hield donderdagavond ter afsluiting van de introductiedag van de reformatorische studentenvereniging Depositum Custodi een lezing met als titel ”Gewogen en te licht bevonden? Gods Woord door de ogen van de wetenschap”. Hij stelde dat het opvallend was „dat juist recente archeologische ontdekkingen en inzichten vele van de bekende opgeworpen twijfels van 19e-eeuwse theologen ontkrachten.”

Aan de hand van drie onderwerpen –de uittocht, de datering van het boek Deuteronomium en de waardering van het boek Prediker– nam prof. Paul de vooronderstellingen van de historisch-kritische Bijbelwetenschappen kritisch onder de loep. Daarbij behandelde hij diverse aanvallen op de historiciteit van Bijbelpassages die vanaf het begin van de 19e eeuw hebben plaatsgevonden.

Als voorbeeld nam de oudtestamenticus de uittocht van het volk Israël uit Egypte die nooit zou hebben plaatsgevonden omdat er in Egyptische bronnen geen aanwijzingen zouden bestaan. Volgens prof. Paul baseerde men zich alleen op opgravingen die in Opper-Egypte werden gedaan, terwijl de laatste tijd vooral in lager gelegen gebieden van Egypte onderzoek wordt gedaan.

Opgravingen bij de stad Avaris bieden bijvoorbeeld wel degelijk aanwijzingen voor een sterke aanwezigheid van een semitisch volk. Ook recente opgravingen van Egyptische forten op de weg langs de zeekust naar Kanaän werpen licht op de merkwaardige route van de Israëlieten door de woestijn – waarbij ze blijkbaar op Gods aanwijzing deze forten moesten vermijden.

Tabernakel

Volgens prof. Paul betwijfelden wetenschappers ook het werkelijke bestaan van de demontabele en transporteerbare tabernakel: een slavenvolk als Israël zou nooit in staat zijn geweest zo’n fijnzinnig en ingewikkeld prefab bouwwerk te construeren. Maar deze twijfels zijn onderuit gehaald toen er voorbeelden werden ontdekt van soortgelijke demonteerbare tentbouwsels met dezelfde indeling als de tabernakel. Hoewel de spreker niets wilde afdoen aan de goddelijke oorsprong van het ontwerp van de tabernakel, vond hij het opvallend dat dat ontwerp blijkbaar ingebed was in de bouwkunde van die tijd.

Daarbij komt dat vanuit archeologische ontdekkingen te concluderen valt dat Israëlieten in Egypte niet alleen slaven waren maar ook in hogere functies waren vertegenwoordigd. Ook daardoor zouden zij goed in staat zijn geweest een complex en mooi bouwsel als de tabernakel in de woestijn te fabriceren.

De twijfels bij de ontstaansgeschiedenis van Deuteronomium en de plaatsing van Prediker in de canon kunnen volgens prof. Paul met gebruik van wetenschappelijke bevindingen worden ontzenuwd. Bij ieder voorbeeld benadrukte hij overigens niet te pretenderen met behulp van de archeologie het gelijk van de Bijbel te ‘bewijzen’. Wel maakte hij duidelijk dat de archeologische wetenschap licht kan werpen op bepaalde Bijbelpassages waarvan de historiciteit wordt betwijfeld. Doorslaggevend is niet of de historiciteit van Bijbelpassages op grond van wetenschappelijke inzichten aanvaard kan worden, maar dat wordt geloofd wat de Bijbel ondubbelzinnig als historie weergeeft, aldus prof. Paul.