CGO-docent B. van Ojen: Ga steeds terug naar de bronnen
Zaterdag is drs. B. van Ojen (68) veertig jaar docent ethiek (toerusting) en Oude Testament (hbo) aan de Cursus Godsdienst Onderwijs (CGO) van de Gereformeerde Gemeenten. Jarenlang deed hij dit werk naast een fulltime docentschap aan het Van Lodenstein College in Amersfoort. „In de les gaan we zoekend onze weg.”
Het vak Oude Testament heeft een grote plaats in zijn leven. Tijdens zijn studie theologie aan de Utrechtse universiteit werd dit een doctoraal vak en was prof. dr. C. van Leeuwen zijn docent.
Van Ojen acht het noodzakelijk om steeds vanuit het Oude Testament naar het Nieuwe Testament te kijken. „Het laatste is niet te verstaan zonder het eerste. Het Oude Testament heeft een diepgaande boodschap als het gaat om de ontmoeting tussen God en het volk Israël. Daarnaast wordt wel gesproken van „het tegoed van het Oude Testament” ten opzichte van het Nieuwe, omdat het opvallend aansluit bij de diepten van ons leven en lijden, onze verborgen omgang met God en onze ethische vragen, kortom: bij het concrete leven. Dit geef ik graag aan mijn studenten mee.”
De CGO-docent beklemtoont dat je het Oude Testament moet laten uitspreken en niet te snel nieuwtestamentische noties moet invoeren. „Juist dan komt de brede verkondiging van het heil openbaar. Je kunt Golgotha immers niet verstaan zonder Leviticus. Calvijn had daar meer oog voor dan Luther en de nadere reformatoren meer dan Schotse en Engelse predikanten. Daarom stempelde de vreze des Heeren, een oudtestamentische uitdrukking, hun leven en prediking. Het Oude Testament is diep ingezonken in de Nederlandse gereformeerde traditie.”
Van 1979 tot 2015 gaf u godsdienst op het Van Lodenstein College. Hoe herinnert u zich uw leerlingen?
„Het waren kinderen van deze tijd, maar ik heb bij veel leerlingen niet kunnen constateren dat ze weggroeiden bij de Bijbelse boodschap. De laatste jaren gaf ik voornamelijk ”religie, mens en samenleving” aan vwo’ers. Ik merkte bij hen een duidelijke betrokkenheid op vragen rond geloof en Bijbel. Heb je leerlingen die christen mogen zijn en goed kunnen en willen studeren, dan kun je als docent mensen vormen die later onder Gods zegen veel kunnen betekenen.”
Merkt u hetzelfde op de CGO?
„Bij de CGO is de belangstelling verzekerd. Maar ook daar worden de antennes intenser gericht als het de persoonlijke kant op gaat. Zij die de hbo-opleiding volgen, stellen veel belang in de vraag hoe je de Bijbelse boodschap het best kunt overbrengen.”
Wat zag u bij de CGO veranderen?
„De betrokkenheid en belangstelling bleven onveranderd. In de jaren zeventig vormden de studenten een redelijk gesloten gemeenschap die zich wilde verdiepen in de léér. Om die kennisvermeerdering gaat het nog steeds, maar het accent ligt nu vooral op kennis die dienstbaar is en in de praktijk bruikbaar is. De CGO-hbo is meer competentiegericht geworden: behalve om kennis gaat het ook om inzicht en vaardigheden. Naast principegericht geef ik daarom ook probleemgericht les. De leer moet aansluiten bij het leven. Tijdens de lessen gaan we zoekend onze weg, in het spoor van Psalm 119:105: „Uw woord is een lamp voor mijn voet, en een licht voor mijn pad.” Als je net genoeg licht hebt voor je volgende stap, houdt dat je afhankelijk van God.”
Welke toekomst ziet u voor de CGO?
„Het blijft de moeite waard dat kerken investeren in verbreding en verdieping van gemeenteleden. De drukte van het huidige leven is echter een geduchte concurrent. Drie of vier jaar studeren bij de CGO is voor mensen een flinke belasting. Tot nu toe mogen we gelukkig elk jaar weer een paar honderd cursisten inschrijven.”
En de gereformeerde gezindte?
„Dat ‘gereformeerde’ kunnen we alleen recht doen wanneer we steeds terugkeren naar de bronnen van de Schrift, de Reformatie en de Nadere Reformatie. Die bronnen moeten we vervolgens in contact brengen met onze eigen tijd en medemensen. Een brede oriëntatie in de theologie en in de cultuur draagt bij aan die contactlegging.”
CGO heeft breed cursusaanbod
De CGO biedt toerustingscursussen en een hbo-opleiding. De eerste omvatten onder meer een basiscursus, een opvoedings- en een ambtsdragerscursus en leergangen rond bijvoorbeeld Calvijns Institutie. De hbo-afdeling biedt een basisprogramma theologie, een opleiding tot godsdienstleraar of pastoraal werker, Bijbelse talen en pastorale vakken.