Kohl wint rechtszaak over dossiers Stasi
Het dossier dat de Stasi, de geheime dienst van het vroegere Oost-Duitsland, heeft aangelegd over Helmut Kohl, hoeft niet openbaar te worden gemaakt. Het federale gerechtshof voor bestuurszaken in Berlijn heeft dat vrijdag bepaald.
De voormalige kanselier van de Bondsrepubliek heeft daarmee een grote overwinning geboekt, die ook andere prominente Duitsers die door de Stasi in de gaten zijn gehouden behoedt voor publicatie van Stasi-materiaal over henzelf.
Kohl vindt dat de 2500 pagina’s vol uitgetikte verslagen van zijn door de Stasi afgeluisterde telefoongesprekken geheim moeten blijven. Vorig jaar oordeelde een lagere rechtbank dat de dossiers over Kohl inderdaad niet aan wetenschappers en journalisten ter inzage gegeven hoefden te worden omdat de oud-bondskanselier door de afluisterpraktijken als slachtoffer van de geheime politie van de DDR moet worden beschouwd.
De voorzitter van de dienst die de Stasi-archieven in beheer heeft, Marianne Birthler, tekende beroep aan tegen die beslissing. Birthler wil dat journalisten en wetenschappers de mogelijkheid behouden om inzage te krijgen in de archieven. Als de regels voor inzage in de archieven worden aangescherpt, zullen de Duitsers in de toekomst veel minder begrijpen van de Stasi en van het Oost-Duitse verleden, zei ze. Het federale gerechtshof volgde die redenering echter niet en liet de bescherming van Stasi-slachtoffers zwaarder wegen dan het belang van de openbaarheid van de documenten.
De juridische strijd om het Stasi-archief heeft twee jaar geduurd, maar is met de uitspraak van vrijdag gestreden. Tegen het oordeel van de federale bestuursrechter is geen beroep mogelijk. De juridische procedure draaide om de interpretatie van de wet die het Duitse parlement in 1990 aannam, kort na de hereniging, en die de toegang tot de Stasi-archieven reguleert.
De beslissing van vrijdag, die neerkomt op een formalisering van de praktijk van de afgelopen tien jaar, betekent feitelijk dat de archiefdienst van Birthler alleen dossiers over bekende personen kan vrijgeven wanneer degene die het betreft daarvoor uitdrukkelijk toestemming geeft. Derhalve profiteert ook iemand als Katarina Witt van het oordeel. De vroegere kunstrijdster, die in 1984 en 1988 Olympisch goud won voor de DDR, heeft protest aangetekend tegen de vrijgave van een groot deel van haar Stasi-dossier aan een journalist. Net als Kohl beweert Witt het slachtoffer van de geheime politie te zijn geweest.