Zr.Ms. De Ruyter stoomt op richting Den Helder. Het 144 meter lange luchtverdedigings- en commandofregat van de Koninklijke Marine loopt –met een zwaar kanon en vernietigende raketten– vijf dagen voor Kerst de haven van Den Helder binnen.

Zes maanden lang is de oorlogsbodem –de F804– het vlaggenschip van de NAVO-vloot (SNMG2) op de Zwarte Zee en de Middellandse Zee. Samen met Canadese, Griekse en Spaanse fregatten maakt de De Ruyter deel uit van de snelle reactiemacht van de NAVO.

De bemanning doet tijdens de missie grootschalige oefeningen op de Middellandse Zee, de Zwarte Zee, bij De Krim en Syrië. De missie krijgt begin september een serieuze toon. De NAVO geeft Zr.Ms. De Ruyter opdracht een grote hoeveelheid Russische schepen en onderzeeboten te schaduwen voor Syrië. Om de Russische intenties te doorgronden. „Heftig.”

Varend dorp

Zr.Ms. De Ruyter is een „klein varend dorp”, vertelt luitenant ter zee der tweede klasse Judith Boone (25), telefonisch vanaf het oorlogsschip. „Hectisch.” Zeker voor de logistiek. Aan boord bevinden zich een kombuis, een wasserij, een bakkerij, een ziekenhuis en een bureautje Administratie. „Een bank met een kluis, waar de bemanning geld kan opnemen.”

Het ondergeschikt hoofd logistieke dienst (OGHLD) moet zorgen dat alle onderdelen draaien als een tierelier. „Als iets niet loopt, spring ik in.” Verder moet ze voorbereidingen treffen voor havenbezoeken, ligplaatsen, voeding en paspoortstempels regelen. Om maar eens wat te noemen.

Tijdens een zes maanden durende missie kunnen er de nodige onderdelen kapot gaan. Judith Boone is betrokken bij het laten invliegen van reservedelen vanuit Nederland. „Leuk proces, maar ook een complexe puzzel. Een bezorgdienst op zee is ingewikkeld, omdat het schip zich continu op een andere plek bevindt.” De logistiek officier moet bijvoorbeeld ruitenwissers voor de NH-90-helikopter regelrecht vanuit Den Helder laten overkomen naar Griekenland.

Bovendien organiseert Judith Boone ook uitjes voor de bemanning van de winst van ”de Toko”, de mini-supermarkt aan boord. Naar de piramides van Gizeh in Alexandrië bijvoorbeeld. „Ik pak veel dingen op. Erg veelzijdig.”

Avontuur

Judith Boone, afkomstig uit een christelijke gereformeerd nest in Veenendaal, heeft bewust gekozen voor de marine. „Avontuurlijk.” Uniformberoepen hebben altijd een grote aantrekkingskracht op haar gehad. Na het VWO en de officiersopleiding is ze als leidinggevende aan boord gestapt.

Een cultuurschok. „De marine is een mannenwereld. Je wordt daarbij als vrouw getest. Mannen schamen zich voor niets en voor niemand. Je weet hoe mannen zijn”, zegt ze veelbetekenend, wetend te generaliseren. Soms is het oppassen geblazen. Op marinefeestjes kan het nog lang gezellig zijn…

Haar eerste jaar bij de marine, zes jaar geleden, was „pittig”, vertelt ze. „Ik heb erg getwijfeld of ik zou blijven of vertrekken.” Gesprekken met vlootpredikant ds. Johan Trouwborst hebben haar geholpen. „Het is belangrijk dat christenen hun plaats innemen. Oók aan boord.” Achteraf ziet ze Gods leiding in de gesprekken. „Op dat moment had ik die heel erg nodig.”

Belangrijk is om in de mannenwereld „heel duidelijk” grenzen aan te geven. „Ik heb geleerd van me af te bijten, eerlijk te zijn, maar toch mezelf te blijven. Wat doe ik wel én wat vind ik niet meer bij me passen.” Collega’s respecteren en waarderen die duidelijkheid. „Op zo’n lange reis kan ik daardoor veel voor mensen betekenen. We hebben meer collega’s nodig die geloven en in deze wereld stappen.”

Boone schaamt zich niet voor haar christelijke levensovertuiging. „Ik weet wie ik ben en waar ik voor sta. Ik ben niet bang om daar voor uit te komen. Hier leef ik dichter bij God, omdat het in deze omgeving niet vanzelfsprekend is. Ik ervaar ook meer dat God bij me is, dan in een christelijke bubbel.”

Soms loopt lomp gedrag de spuigaten uit. Af en toe zegt Judith hier wat van: „Jongens, doe eens lief.” Vaak moeten ze daarom lachen en krijg ik reacties: „Oh, daar heb je de heilige Maria.” Ze gooien alles op één hoop. Rooms-katholiek, protestants. Ik zeg dan: „Nee, heilige Maria is niet mijn ding.” Voor velen is het de eerste keer dat ze een christen tegenkomen.”

Mannen die overdag in een groep grove opmerkingen kunnen maken, blijken toch geïnteresseerd te zijn. In één-op-één-gesprekken vragen ze dan: „Hé, hoe zit dat? Hoe hou jij het vol om iedere zondag naar zo’n kerk te gaan? Ik heb regelmatig diepgaande gesprekken, ook over het geloof. Eén op één zijn ze vaak heel anders.”

Belijden

De werelden van kerk en krijgsmacht lopen mijlenver uiteen. „Collega’s liggen soms in een scheur als ik vertel waar we het in de kerk vaak over hebben. Over al die bijzaken. Over kleren. Over onderlinge verschilletjes. Daar kun je bij de marine niet mee aankomen.”

De marinewereld werpt haar terug op de kern van het christelijk belijden. „Wat betekent God voor mij? Hoe is mijn relatie met God? De liefde van God voor mensen is de kern van het Evangelie. Het leven van Jezus, Die vol liefde naar mensen omkeek, vind ik zo mooi. Mensen worden van nature getrokken naar macht, geld, sex en dat soort zaken. We hebben iemand buiten onszelf nodig, die ons helpt om op een andere manier naar deze wereld laat kijken. Dat is God.”

De luitenant ter zee kan aan boord niet naar de kerk, niet altijd bidden voor haar eten. „De vraag is dan hoe ik mijn christen-zijn toch vormgeef.” Judith Boone probeert te laten zien wat het christen-zijn inhoudt. „Niet met zware woorden. Ook niet met mooie woorden, dat lukt niet. Maar gewoon laten zien. Niet bang zijn. In het vertrouwen dat God door mij heen wil werken. Maar ook in het besef dat ik het van mezelf niet kan.”

Over het resultaat van gesprekken zit ze niet in. „Daar hoef ik me niet druk over te maken. Misschien dat mensen er later nog eens aan terugdenken: „Je hoeft blijkbaar niet wereldvreemd te zijn om te geloven.”

Balen

Tijdens de zes maanden lange reis is ze tussendoor twee weken thuis geweest. Met verlof. Ze mist op zee de sociale contacten van haar vriend, vriendinnen, familie. „Verjaardagen en bruiloften bijvoorbeeld. Of urenlang met vriendinnen kletsen op de bank. Daarbij is het frustrerend dat je er niet kunt zijn voor mensen die je dierbaar zijn op de momenten dat ze je nodig hebben. Daar baal ik van.”

Kijkt Judith daarom erg uit naar haar aankomst in Den Helder? „Ja en nee. Nee, want ik heb het hier erg naar mijn zin en we hebben een mooie reis gehad. Maar ja, ik kan er ook naar uitzien weer lekker thuis op de bank te hangen. Even niks te hoeven.”

Vanuit advent uitzien naar Kerst op volle zee vindt ze lastig. „Het klopt niet. Ik heb hier totaal geen idee van advent of Kerst. Nog maar pas geleden liep ik met temperaturen van 25 graden bij de piramides in Egypte.” Bovendien vragen de laatste loodjes van een missie veel van een logistiek officier. „Ik wil afbouwen, maar moet nog even pieken.”

Kerst levert sowieso gemengde gevoelens op. „Ik heb veel zin om Kerst met familie en vrienden te vieren, om naar de kerk te gaan. Maar al dat gedoe eromheen hoeft voor mij niet. Goede Vrijdag en Pasen, lijden en opstanding, spreken mij meer aan. De opstanding van Jezus is de kern van het Evangelie.”

serie 4 x wachten

Advent. Een tijd van verwachting. In vier artikelen lopen we samen op met mensen die wachten. Wat betekent ”verwachting” als je reikhalzend uitziet naar de komst van een baby, een nieuwe baan, een niertransplantatie, of terugkeer uit het buitenland? Deel 3.