Column (Jan van Klinken): Blauwe Zones
Oud worden willen we allemaal, maar oud zijn is een ander verhaal. Toch hebben de bewoners van de Blauwe Zones er goede ervaringen mee. Deze zones zijn gebieden in de wereld waar mensen op hun slofjes honderd worden en tot op zeer hoge leeftijd actief zijn. En dan niet met bingo of een breiwerkje, maar met noeste arbeid.
In een documentaire over het bijzondere verschijnsel van de Blauwe Zones is te zien hoe twee hoogbejaarde vrouwen van een Japans eiland na het invallen van de duisternis met hun bootje uitvaren om een bijzondere lekkernij uit het water te toveren. Niets wijst erop dat de dames onder het werk gebukt gaan. Integendeel, ze zitten gezellig in hun bootje te kwebbelen.
De Blauwe Zones zijn verspreid over de hele aarde. Ze bevinden zich onder meer in Japan, de VS, Italië en Griekenland. De meeste zijn eilanden waar de bevolking dicht bij de natuur leeft. Ze eten over het algemeen veel vis en weinig vlees. Heel veel eten en drinken bereiden ze zelf, pakjes en zakjes komen er niet aan te pas en geraffineerd voedsel kennen ze niet.
Ik moest denken aan de vorig jaar overleden Italiaanse Emma Morano. Zij werd 117 en schreef haar hoge ouderdom toe aan de twee rauwe eieren die ze per dag at. Die eieren alleen kunnen uiteraard het fenomeen niet verklaren, maar wie weet hebben ze geholpen.
Ik haal de Blauwe Zones van stal vanwege een interview in Trouw van afgelopen zaterdag met de Amerikaanse hoogleraar Barbara Ehrenreich. Ze heeft kans gezien om met haar oeuvre ver boven het maaiveld uit te steken, reden waarom ze dit najaar uit handen van koning Willem-Alexander de Erasmusprijs ontvangt.
Ehrenreich beweert dat het allemaal weinig uitmaakt hoe we leven. Volgens haar houden we onszelf voor de gek als we denken met superfoods en een paar avonden sportschool langer vitaal te kunnen leven. Ze zegt: „We hebben veel minder controle over onze gezondheid dan we denken. In werkelijkheid hebben we geen idee wat sommige van de meest cruciale, microscopisch kleine cellen in ons lichaam allemaal uitspoken en aanrichten. Celbiologen –en ik ben opgeleid als eentje– weten niet eens of een immuuncel een bacterie zal aanvallen of je lichaam. Dan kun je naar de sportschool gaan, puzzels maken en sla eten zoveel je wilt, maar daar zul je niets aan veranderen. Het lichaam is nu eenmaal niet een perfect, harmonieus, soepel systeem. Het is eerder een slagveld, gekenmerkt door volstrekte chaos en oneerlijke uitkomsten.”
Wat nu? Ik stel voor haar een enkeltje Blauwe Zones aan te bieden.
