Column (ds. J. Belder): Bunzig
„De mens zal nooit vrij zijn, voordat de laatste koning is gewurgd met de ingewanden van de laatste priester”, aldus de verlichtingsfilosoof Diderot. Zijn ideeën speelden een belangrijke rol in de Franse Revolutie. Voor velen nog altijd een grote sprong voorwaarts in het beschavingoffensief.
Ik moest daaraan denken na enkele onvriendelijke reacties op schrijfsels van mijn hand. Niet zozeer de inhoud als wel het feit dat de schrijver dominee is, werkte als de befaamde rode lap op de stier. Ik kan het hebben, omdat die gefrustreerde boosheid zich vooral richt op het instituut kerk. Maar toch... De kerk omvat meer dan haar leiding.
Dat Nederland al jaren hoog scoort op de index religiehaat vanuit de samenleving stemt tot nadenken. Is dat omdat wij zulke goede of juist heel slechte christenen zijn? Stoot men zich aan onze heiligheid of aan onze schijnheiligheid? We zijn te vaak negatief in beeld.
Zo meldden de media dat in Australië 7 procent van de rooms-katholieke priesters zich schuldig heeft gemaakt aan seksueel misbruik. In zes van de acht bisdommen in het Amerikaanse Pennsylvania vergrepen ruim 300 priesters zich aan meer dan 1000 kinderen. Verbijsterend. Niet minder het wegkijken en toedekken ervan door de kerkleiding. De doofpotcultuur. De kerk lijkt bij tijden één groot bordeel.
En dan zijn er nog tal van andere ergernissen, zoals kerkscheuringen, machtsspelletjes en frauduleuze praktijken die wereldkundig worden. Eén vlieg kan de beste zalf bederven, waarschuwt de Spreukendichter. Laat staan als het er honderden zijn. Jezus’ oordeel over hen die een struikelblok zijn voor anderen om Zijn Koninkrijk binnen te gaan, is niet mals. Zet dus niet te snel de martelaarshoed op.
Het Humanistisch Verbond in Deventer greep het verlies aan christelijke geloofwaardigheid met beide handen aan om te ijveren voor een niet-christelijke burgemeester, ook al deed de vorige van CU-huize het nog zo goed. In Rotterdam werden dit jaar religieuze bijeenkomsten in Huizen van de Wijk onwenselijk verklaard. Vooral kerkleiders worden gewantrouwd.
Onderzoek vanuit de Protestantse Kerk in Nederland leert dat driekwart van de ondervraagden vindt dat een nieuwe kerkplek prima zonder dominee kan. Een meerderheid achtte ook ouderlingen en diakenen overbodig. Dat stemt tot nadenken.
„Ik ben ‘bunzig’ van het woord dominee”, zei ooit predikant-dichter Guillaume van der Graft (Willem Barnard). Het hinderde hem om met zijn poëzie door te breken en een groter publiek te bereiken. Als die –overigens niet-Bijbelse– titel ”dominee” mij bij voorbaat al de mond snoert, word ik er ook ‘bunzig’ van.
