Zeventig jaar Wereldraad: Gastvrijheid is meer dan eten geven
Gastvrijheid is een aangelegen thema voor de Wereldraad van Kerken, bleek donderdag tijdens een symposium in Amsterdam ter gelegenheid van het 70-jarig bestaan van de raad. Dat die gastvrijheid in Nederland steeds minder vanzelfsprekend is, viel eveneens te beluisteren. „Ik zie de onverschilligheid groeien.”
De Protestantse Theologische Universiteit (PThU) had ter gelegenheid van het jubileum van de Wereldraad van Kerken een –drukbezocht– symposium georganiseerd, in het auditorium van de Vrije Universiteit te Amsterdam. Er waren deelnemers uit allerlei landen van de wereld. Ook dr. Albert van den Heuvel, die de oprichtingsbijeenkomst van de Wereldraad in Amsterdam in 1948 meemaakte, was aanwezig. Dr. Van den Heuvel was jarenlang werkzaam op het kantoor van de Wereldraad in Genève en in de jaren 70 secretaris-generaal van de Nederlandse Hervormde Kerk.
Wonden
Zes sprekers –van wie vijf vrouwen– voerden het woord over het thema ”Hospitality: on a Pilgrim’s Way of Justice and Peace” (Gastvrijheid: op een pelgrimsweg van gerechtigheid en vrede). De uit Noorwegen afkomstige secretaris-generaal van de raad, dr. Olav Fykse Tveit, noemde gastvrijheid fundamenteel voor het christendom. Gastvrijheid is volgens hem een uitdrukking van Gods liefde voor de wereld. Gastvrijheid kan overigens wel inhouden dat je er alles aan doet om mensen niet te laten migreren maar in hun thuisland te houden, zei hij.
Dr. Agnes Abuom, moderator van het centraal comité van de Wereldraad, vindt gastvrijheid een goed middel om met vreemdelingen in contact te komen en hen zo te helpen hun wonden te helen. „Als we niet goed met vreemdelingen omgaan, gaan we ook niet goed met God om”, stelde ze. Abuom pleitte ervoor om bij de praktische invulling jongeren in te zetten en hen de ruimte te geven.
Jongeren
Haar pleidooi voor jongeren vond aansluiting bij ds. Najla Kassab, president van de World Community of Reformed Churches (WCRC). De predikante uit het Midden-Oosten gaf aan dat haar kerk scholen voor vluchtelingen geopend heeft, wat de gemeente veranderd heeft. Daarbij speelden jongeren een grote rol. „Als jongeren vinden dat ze zich vervelen in de kerk, zijn ze nog niet in de ruimte van het verlenen van gastvrijheid aan vreemdelingen gestapt. Als jongeren voelen dat er iets gebeurt in de kerk, doen ze mee.”
Op een vraag van prof. Mechteld Jansen, rector van de PThU, antwoordde ds. Kassab dat er door het betonen van gastvrijheid aan vreemdelingen nieuwe inzichten ontstaan, zowel in de eigen gemeente als ten opzichte van anderen. Ze wees erop dat gastvrijheid betonen meer is dan eten geven. „Het betekent ook oog voor de ander te hebben en luisteren naar de noden die er zijn.”
Ds. Mathilde Sabbagh uit Syrië ziet het als haar taak om mensen in haar vaderland te helpen door gastvrij en liefdevol te zijn, „ook als er geen gerechtigheid is.” Ze vindt het belangrijk om, als een pelgrim, Christus te volgen naar het kruis en het Evangelie te leven. „Het zien van Christus in de ander is het begin van het delen van het goede nieuws.”
Onverschilligheid
Kathleen Ferrier, voormalig Tweede Kamerlid voor het CDA, plaatste kritische noten. Ze begon met de opmerking dat niet haat maar onverschilligheid het tegengestelde van liefde is. Ze ziet de onverschilligheid groeien.
Gastvrijheid is volgens haar verbonden met nieuwsgierigheid en de wil om andere mensen te begrijpen. Daarvoor moet men zijn hoofd en hart openen. „We verliezen onze nieuwsgierigheid steeds meer”, vervolgde Ferrier. „Door de social media zijn we verbonden met de hele wereld en menen we dat we alles over mensen in andere landen weten, terwijl we hen niet ontmoet hebben. We denken dat we die mensen kennen, maar dat is niet echt zo. Zo bouwen we een mening op die gebaseerd is op frames en komt het niet tot een ontmoeting.”
Viering
Een aantal deelnemers van het symposium nam donderdagmiddag deel aan een ”Walk of Peace” (vredeswandeling). Deze startte in de Hoftuin achter de Hermitage en leidde naar de Nieuwe Kerk. De tocht ging langs plekken die herinneren aan vormen van onrecht en geweld en aan plekken die verbonden zijn met allerlei vormen van (kerkelijke) betrokkenheid voor gerechtigheid en vrede.
De dag werd afgesloten met een viering in de Nieuwe Kerk op de Dam, het kerkgebouw waar de Wereldraad op de dag af zeventig jaar geleden werd opgericht.
Lees ook:
Oprichting Wereldraad van Kerken: Pluraliteit van kerken is abnormaal (rd.nl, 22-08-2018)