Prof. Van den Belt: Geloof in voorzienigheid leidt tot gebed
Geloof in Gods vaderlijke voorzienigheid leidt tot afhankelijkheid en vertrouwen. Christenen kunnen wat dat betreft leren van theologen als Calvijn, Kohlbrugge en Miskotte, vindt prof. dr. H. van den Belt. „Het is genade om Gods weldadige regering te eren.”
Prof. Van den Belt sprak woensdag in Elspeet op de studieweek van de Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk in Nederland voor theologiestudenten. De bijzonder hoogleraar gereformeerde godgeleerdheid aan de Rijksuniversiteit Groningen hield een lezing over de omgang met God in het licht van Zijn voorzienigheid.
De praktische toepassing van het geloof in Gods voorzienigheid ligt volgens hem in het vertrouwen dat Gods hand de wereldgeschiedenis leidt, in een houding van dankbaarheid en in geduld en innerlijke vrijheid. Daarnaast is er sprake van een godsbesef dat het leven voor het aangezicht van God stempelt en het gebed dat getoonzet wordt door de bede ”Uw wil geschiede”. Wat dat betreft kunnen christenen „veel leren” van de levensgang van „grote christenen” als Johannes Calvijn, Herman Friedrich Kohlbrugge en Kornelis Heiko Miskotte.
Traktement
Prof. Van den Belt verhaalde hoe Kohlbrugge na zijn afzetting zijn traktement van 300 gulden per jaar verloor. De armoede van Kohlbrugge was zo diep dat hij vaak geen geld had voor een warm middagmaal of zelfs maar om brood te kopen. Hij bad dan: „O God, Gij weet dat ik om Uw waarheid lijde, wilt Gij mij door honger laten sterven, zoo geschiede naar Uw wil, maar wilt Gij mij tot Uw eer nog laten leven, van U is beide al het zilver en goud der wereld.” Kort daarna kreeg de hulpprediker 25 gulden in handen gestopt. Eerder had hij al „een verbazenden grooten zak met de smakelijkste tabak” ontvangen.
Volgens prof. Van den Belt legt Kohlbrugge wel een erg direct verband tussen Gods voorzienigheid en de details van het dagelijkse leven. „Met het risico dat ‘toevallige’ gebeurtenissen een goddelijke lading krijgen. Bij Calvijn is er meer besef dat wij Gods voorzienigheid niet kunnen bevatten en dat het voor ons vaak lijkt alsof het toeval regeert.”
Volgens de Groningse hoogleraar kunnen christenen van Miskotte vooral leren dat het geloof in Gods vaderlijke voorzienigheid verschilt van een algemeen en vaag godsbesef of een seculier gevoel dat alles wel zo zal moeten gaan als het gaat. „De voorzienigheid is geen noodlot maar de persoonlijke leiding van de God van Israël over het hele wereldgebeuren, inclusief het kwaad.”
Miskotte schreef: „Daarom geldt niet alleen voor ouderwetse, naïeve mensen, maar voor alle tijden de troost waarvan de Nederlandse Geloofsbelijdenis spreekt: „Want Zijn macht en goedheid is zo groot en onbegrijpelijk, dat Hij zeer wel en rechtvaardig zijn werk beschikt en doet, ook wanneer de duivelen en de goddelozen onrechtvaardig handelen.””
Zie ook:
Prof. Hofman: Gebed is bijzondere gave van de Geest, Reformatorisch Dagblad (22-08-2018)
Prof. Paul: Koningspsalm kreeg strategische plaats in boek der Psalmen, Reformatorisch Dagblad (21-08-2018)