Tuinliefhebber John Bontje (67) bouwt sinds vorig jaar in zijn volkstuin in Alphen aan den Rijn aan de klok, waarbij je aan de bloemen kunt zien hoe laat het is. Voor zover hij weet, is hij de enige die met een zonnewijzer en een cirkel van bloemen werkt.

„Het is een 24-uursklok”, legt hij uit bij zijn bouwwerk, dat in twaalf segmenten is verdeeld. Het deel waar de zonnewijzer naar de hemel wijst, staat voor de dag. Hier staan de bloemen die in de loop van de dag hun kroonbladeren openen. In de segmenten ertegenover staan bloemen die ’s nachts open gaan of dan extra sterk geuren.

Bontje legt met plezier uit wat hij in elk van de taartpunten heeft geplant. Hij begint bij het stuk met de lichtpaarse nachtviolieren en de nachtkoekoeksbloem, die in de nachtelijke uren zijn kelkjes opent. De koningslelie staat nog in knop. „De bloemblaadjes gaan overdag wel open, maar ’s nachts komt de geur pas vrij.” In het tweede segment bloeit de Double de Coubert, een roos die rond twee uur ’s nachts de meeste geur verspreidt.

De ruige leeuwentand in het volgende gedeelte gaat tussen drie en vier uur in de nacht open, net als streepzaad, pronkwinde en de gele morgenster. Het minivijvertje in het vierde segment biedt onderdak aan de waterlelie die tussen vijf en zes in de ochtend opengaat, hoewel het daarvoor nu nog te vroeg in het seizoen is. Wel staat de blauwe ipoemea al in bloei net als de dagschone die vanochtend om zes uur openging.

De kroppen sla verderop staan er goed bij. Bontje laat ze doorschieten zodat de kleine gele bloemetjes zich ontwikkelen. Die reageren namelijk ook op licht en gaan rond zeven uur ’s ochtends open.

De tuinliefhebber heeft zich laten inspireren door een lijst van vijftig planten die sterk reageren op daglicht. De lijst werd opgesteld door de Zweedse geleerde Carl Linnaeus die halverwege de 18e eeuw een manier bedacht om planten en dieren systematisch van namen te voorzien en te rangschikken. Dat systeem wordt nog steeds gebruikt.

In het negende segment zitten we alweer in de middag. „Bloemen zoals het biggenkruid, die vroeg op de dag hun kroonbladeren openen, sluiten ze rond deze tijd weer.”

De zongebruinde inwoner van Boskoop werkte zo’n dertig jaar bij een exporteur van bloemen en planten en heeft sinds zijn pensionering een tuin bij Volkstuinvereniging Spoorzicht. Hij registreert nauwkeurig op welke tijdstippen de bloemen bloeien en wil ze in de juiste volgorde zetten, zodat zijn klok precies op tijd tikt. „Volgend seizoen ga ik bloemen verplaatsen als dat nodig is.”