Visser en Bloom hand in hand tegen puls
Het was een opmerkelijke actie, maandagmorgen in de haven van IJmuiden: Nederlandse kustvissers protesteerden tegen de pulskor, met raad en daad terzijde gestaan door Claire Nouvian, voorvrouw van de radicale Franse milieuorganisatie Bloom. Andries Visser: „Ik hoop dat ze nu eens naar ons luisteren.”
Hij heeft wat losgemaakt met zijn demonstratie, beseft Visser. „Ik heb heel wat over me heen gekregen. Negatieve reacties, maar ook positieve. Er zijn meer vissers die er zo over denken als ik, maar de meesten durven hun mond niet open te doen.”
De IJmuidenaar vist vlak onder de kust met zogeheten staand want (stilstaande netten) op tong, kabeljauw, zeebaars en tarbot. Het is de laatste jaren armoe troef met deze kleinschalige vorm van visserij. „De helft van het staandwantvlootje hier is al gestopt.”
Hoewel hij het niet kan bewijzen, twijfelt Visser niet aan de oorzaak van de teruggelopen visstand: „Het komt door de puls. De pulskotters vissen zowat op het strand. Dan hoeven wij onze netten niet meer uit te zetten. Waar gepulst is, is de zee kaal. Het is een techniek die alles uitmoordt.”
Visser, eigenaar van de scheepjes IJM 63 en IJM 64, terwijl zijn zoon –ook een Andries– met de IJM 9 vist, stamt uit een Urker vissersgeslacht dat ooit naar IJmuiden is „geëmigreerd.” Urkers, Texelaars en vissers van de Zeeuwse en Zuid-Hollandse eilanden; ze hebben de afgelopen jaren samen miljoenen euro’s geïnvesteerd om hun schepen om te bouwen naar elektrisch vissen. „Ik ben niet tegen mijn collega’s. Het zijn goede vissers, maar voor de vis is onze methode het beste”, vindt Visser.
Vooruitgang
De pulskor schrikt bodemvissen met behulp van stroomstootjes op, zodat ze omhoogzwemmen en in het (voortgesleepte) net terechtkomen. Bij de traditionele boomkor gebeurt dat ‘wekken’ met kettingen die over de zeebodem worden getrokken. Volgens de trawlervissers is de pulskor een hele vooruitgang: de kotter gebruikt minder brandstof, er komt minder bijvangst in het net en de zeebodem wordt gespaard.
Maar vissen met elektriciteit is in Europa in principe verboden. De 84 Nederlandse pulskotters vissen met een ontheffing die is verleend onder voorwaarde dat er onderzoek plaatsvindt naar de effecten van puls op de vis en op het milieu. En juist dat laatste is volgens Visser nog veel te weinig gebeurd. „De pulsvissers zijn jarenlang nalatig geweest. Daar heeft Bloom gelijk in.”
Wat hem ook steekt, is dat de pulskotters zo dicht onder de kust vissen. „Ze hadden de strook tot een mijl of zes uit de kust aan ons moeten laten, dan hadden wij ook nog wat kunnen verdienen. Maar nu vissen wij op een kerkhof. Dat pulsen is zo effectief, dat er geen vis achterblijft, alleen dode kleine visjes en krabbetjes. Onze vangsten zijn met 60 tot 70 procent achteruitgegaan.”
Visser is lid van de Nederlandse Vissersbond, waar ook veel pulsvissers lid van zijn. Daardoor zit de bond volgens hem in een spagaat. „Die gaat puls niet afvallen. Maar wij zitten in nood. We hopen dat er nu ook eens rekening wordt gehouden met ons.”
Bloom
Tijdens de protestactie maandagmorgen was Claire Nouvian bij Visser aan boord. Zij is oprichter en voorvrouw van de Franse milieuorganisatie Bloom, die in januari met een sterke lobby wist te bereiken dat het Europees Parlement (EP) zich uitsprak voor een totaalverbod op elektrisch vissen. Of zo’n verbod er komt, daarover onderhandelt het EP deze maand met de Europese Commissie en de EU-lidstaten.
Volgens Nouvian is de meerderheid van de Europese bevolking tegen pulsvisserij. Zij heeft de afgelopen tijd van vissers „heel brutale, vulgaire en soms ook gewelddadige” reacties gehad. „Daar ben ik van geschrokken. Maar als mensen geen goede argumenten hebben, komt er agressie. Puls is vanuit wetenschappelijk, sociaal en milieuoogpunt een verkeerde techniek.”
Ook de Europarlementariërs Van Dalen (ChristenUnie-SGP) en Schreijer-Pierik (CDA) vallen Bloom steeds aan, zegt Nouvian. „Ze hebben zelfs geprobeerd ons uit het Parlement te laten verwijderen. Dat wijst op paniek. Wij hebben de wetenschap aan onze kant.” Maar een recent rapport van de Internationale Raad voor Onderzoek der Zee (ICES) is toch positief over puls? Nouvian: „Dat rapport is opgesteld onder politieke druk. ICES heeft puls alleen vergeleken met de boomkor, niet met duurzame vismethoden.”