Het pand waarin het publiek de historie kan opsnuiven is rijksmonument Erve IJzerman, een in 1898 gebouwde boerderij aan de Kanaaldijk. Jan Nitrauw van de gelijknamige stichting is enthousiast over de komst van een zuivelmuseum naar de oude IJsselboerderij. „Daarmee is voor de toekomst de instandhouding en exploitatie van de hoeve gegarandeerd.”

Nitrauw vindt het merkwaardig dat Nederland geen zuivelmuseum heeft, „terwijl de zuivelproductie voor ons land zo belangrijk is. In het Belgische Gent staat er wel eentje, met nota bene deels Nederlands materiaal.”

Erve IJzerman, dat tot 2010 bewoond werd, ademt nog de sfeer van vroeger. Het melkhok, de koelkamer en de stallen voor de varkens, paarden en koeien zijn er nog, evenals een bakoven en een forse rosmolen. „Het paard trok de molen”, vertelt de Wapenvelder, „en op die manier werd melk gekarnd tot boter en werd de haver voor de paarden gesneden.”

In de voormalige woonkeuken wijst Nitrauw op de tegeltjesvloer waarop het spoor te zien is van de ontelbare keren dat de diverse boerinnen van kachel en fornuis naar het venster liepen. Een deur verder bevindt zich het toilet voor de familie, „een luxere variant dan de poepdoos waarop het personeel zijn behoefte moest doen”, zegt hij met een lach.

In de slaapkamer is onder de bedsteden nog een kruipruimte zichtbaar waarin onderduikers in de Tweede Wereldoorlog een veilig heenkomen zochten. In de kamer ernaast woonde tot 2010 Dina IJzerman, de laatste bewoonster van de IJsselhoeve. „Ze is in deze ruimte overleden.”

Aan de andere kant van het woongedeelte bevindt zich de opgeknapte Annie Oosterbroek-kamer. De schrijfster kwam in 1918 als jong meisje naar Wapenveld en was veel bij haar tante, die op de boerderij woonde”, vertelt Nitrauw. „De Annemarie-trilogie die ze schreef, speelt zich af op Erve IJzerman.”

Als het aan de Wapenvelder ligt, gaat de boerderij volgende maand open voor het publiek. „Riolering en toilet zijn aangelegd, evenals elektra en verwarming. Ook komt er een parkeerplaats. Momenteel overleggen we nog met de gemeente en met stichting BOEi, de eigenaar van Erve IJzerman, over een omgevingsvergunning.”

Het project heeft landelijke potentie, is de vaste overtuiging van Nitrauw. „Bezoekers kunnen in de voormalige stallen exposities bekijken. Ook komt er een gedeelte waar mensen kunnen genieten van een hapje en een drankje. Erve IJzerman is bovendien geschikt voor educatieve uitjes of schoolreisjes. Kinderen kunnen hier zien hoe van melk boter of ijs wordt gemaakt en daar ook zelf mee experimenteren. Verder denken we aan samenwerking met agrariërs in de buurt om bijvoorbeeld iets te laten zien over oude koeienrassen.”