Ondergrondse in kerk Kazachstan: „Drink thee met ons”
Tien jaar geleden was Kazachstan nog een relatief vrij land. De opkomst van een radicale vorm van de islam betekende het einde van die vrijheid. De overheid nam antireligieuze wetten aan, waardoor de godsdienstvrijheid nu ernstig is ingeperkt.
„Vroeger konden we als kerk in rust bijeenkomen, ook al verscheen de politie zo af en toe aan de deur”, vertelt pastor Nurlan Awezov. Hij gebruikt bewust een schuilnaam. „We kunnen niet meer in vrijheid bijeenkomen. We hebben niet eens meer een eigen gebouw.”
De Kazachse overheid nam zo’n vijf jaar geleden een wet aan die christenen verbood ongeregistreerd samen te komen. Registreren is nu pas mogelijk als de kerk meer dan vijftig leden telt. Hoewel kerken in Kazachstan al langer onder druk stonden, betekende deze wet nog meer vervolging.
„Onze gemeente heeft minder dan vijftig leden. We staan dus niet geregistreerd en mogen daarom niet samenkomen”, zegt de pastor. „Stel dat we wel bijeen zouden komen, dat we eerst gaan zingen, dat daarna de voorganger spreekt, waarna we weer een lied zingen om af te sluiten met gebed. Iemand die op dat moment zomaar binnenloopt, kan eenvoudig vaststellen: hier wordt een kerkdienst gehouden. Als we dan geen registratie kunnen overleggen –en dat kunnen we niet– worden we ervan beschuldigd dat we de wetten van de overheid overtreden.”
Gevangenisstraf
Het ongeregistreerd samenkomen voor religieuze activiteiten kan in Kazachstan bestraft worden met een geldboete of gevangenisstraf. Een oplossing bedenkt de pastor zelf: „Als wij nu gewoon met z’n drieën of met z’n vieren met elkaar thee gaan zitten drinken, haalt geen mens het in zijn hoofd om te beweren dat hier een kerkdienst wordt gehouden. Christus heeft nooit gezegd dat we met 200 of 300 mensen bij elkaar moeten komen. Hij zei wel: „Waar twee of drie in Mijn Naam bijeen zijn, daar ben Ik er bij.” Dat betekent dus dat Hij hier aanwezig is. Cultureel gezien zien wij theedrinken als een verplichting. Wij praten met mensen en drinken thee met elkaar. Dat is onze manier van kerk-zijn.”
In Kazachstan noemt 70 procent van de bevolking zich moslim. De overige 30 procent bestaat voornamelijk uit Russen, die lid zijn van de Russisch-Orthodoxe Kerk.
Het islamitische deel van Kazachstan is erg moeilijk te bereiken met het Evangelie, zegt pastor Awezov. „De ouders bepalen het geloof. Als je vervolgens komt vertellen over Jezus en over God, dan zeggen moslims: „Nee, dat is de Russische God, dat is niet de goede.”
In Kazachstan wordt het meest Russisch gesproken. Er is een Bijbelvertaling waarin de namen ”Jezus Christus” en ”God” worden weergegeven als ”Isa Messias” en ”Allerhoogste”. Zo keren christenen zich tegen het verwijt van „verraad” wanneer zij over Christus spreken.
