Is de kerk in Nederland de verlegenheid voorbij? „We zitten in een omslag”, vindt dr. R. de Reuver, scriba van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN).

Hij zei dit zaterdag in Utrecht in een forumgesprek tijdens de Landelijke Diaconale Dag van de Protestantse Kerk. Dr. De Reuver stelde dat de kerk geseculariseerd is en dat ze de waterscheiding tussen kerk en staat te boven moet komen. Daarop zei hij dat de kerk in een omslag zit.

Later noemde hij de pluraliteit van de samenleving een uitdaging. „Wees expliciet in waarvoor je staat en wees inclusief naar de mensen toe. Breng je mening in, zowel in de kerk als in de maatschappij. Zo komt de kerk de verlegenheid voorbij.”

Op de vraag van forumleider Vincenza La Porta of de kerk gemakkelijk spreekt in de samenleving, stak ruim de helft van de aanwezigen de vinger op. Feije Duim van Kerk in Actie stelde dat de kerk nog veel meer van zich kan laten horen. Hij verwees naar Syrië, waar hij onlangs geweest is en waar je „overal christenen ziet die de handen uit de mouwen steken.” Ds. Elsbeth Grutteke, predikant in Amsterdam, zei dat ze in haar omgeving naar bondgenoten zoekt om het goede te doen. „Dat zijn vaak mensen van buiten de kerk, ook moslims. We werken samen en benoemen ieder onze eigen identiteit.”

Smaakmaker

Het thema van de dag was ”Smaakmaker; geloof, hoop en liefde delen”. Met die smaakmaker wordt het „zout” bedoeld waar Jezus het in de Bergrede over had. Het publiek koos de smaakmaker van het jaar uit een drietal plaatselijke kerkelijke initiatieven. Winnaar was Eetgroep Hapsnap uit Montfoort. Het is een initiatief van Vluchtelingenwerk, het Vredesplatform en de protestantse gemeente Montfoort om vluchtelingen aan een sociaal netwerk te helpen, onder meer door samen eten. Tweede Kamerlid Joël Voordewind reikte de prijs uit. Nummer twee was project Dorpssoep uit Leersum, die op Burendag gratis soep uitdeelde. De derde prijs ging naar Muziekmiddag Utrecht, georganiseerd door de Tuindorpkerk.

Prof. dr. Herman Noordegraaf wees eveneens op de rol van de kerk in de samenleving. Dat deed hij ’s middags in de tiende Diaconale Lezing Stichting Rotterdam. De hoogleraar diaconaat aan de Protestantse Theologische Universiteit ging in op recent onderzoek. De hoogleraar gaf aan dat de participatiesamenleving nieuwe kansen biedt voor de kerken, ook omdat die interessant zijn voor de overheid als leverancier van vrijwilligers. Hij signaleerde dat kerken actief zijn in het leggen van verbindingen met andere organisaties en met de overheid en dat ze zoeken naar het bieden van gemeenschapsplekken, plaatsen van ontmoeting.