Als haar vader dement is, ontdekt Keggie Carew dozen, hutkoffers en boeken. Daarin bevinden zich verslagen, documenten, brieven, krantenknipsels, dagboeken, foto’s en nog veel meer. Carew heeft er nooit van geweten, maar de documenten waren dan ook niet voor haar ogen bestemd. Nu vindt ze het bewijs dat haar vader achter de Duitse troepen in Frankrijk werd gedropt om contact te maken met de lokale verzetsgroepen. Hij maakte deel uit van de geallieerde Jedburghs. Dat gebeurde ook later in het toenmalige Birma (nu Myanmar), waar hij met de Jedburghs werd gedropt en toen samenwerkte met Aung San.

Aung San (1915-1947) was een Birmese revolutionair, nationalist en politicus. Hij streefde naar onafhankelijkheid van het door Engeland beheerste Birma. Nog voordat de Japanners Birma binnenvielen, had hij zich bij hen aangesloten. Maar toen de geallieerden Birma in het tweede deel van de Tweede Wereldoorlog terugveroverden, liep hij met andere revolutionairen over naar de tegenpartij. Na de oorlog richtte hij zich weer op de onafhankelijkheid. Op 19 juli 1947 werd hij door een politieke rivaal vermoord.

Het boek is een mengelmoes van gebeurtenissen. De droppings in Frankrijk en Birma en alles wat Carews vader daarbij meemaakte, worden gedetailleerd beschreven, soms bijna als een door de schrijfster opgesteld ‘ooggetuigenverslag’. Het geheel is gecomponeerd uit de gevonden documenten, maar ook uit de ervaring tijdens reizen die ze maakte naar de plekken waar het allemaal gebeurde.

Daardoorheen loopt een familieverhaal dat gebeurtenissen beschrijft zoals ze in elk gezin plaatsvinden, thuis en buitenshuis, in goede en minder goede dagen. Het gaat in dit geval ook om verhalen die ze over het oorlogsverleden van haar anarchistische vader, „een dubbelzinnige stotteraar”, hoorde.

De schrijfster bouwt haar verhaal op als een roman, met oog voor de details. Ze gaat hand in hand met haar demente vader, die zich de zaken niet meer of scheef en verwrongen herinnert. Daardoor komt ook een levensecht verhaal over (de omgang met) bejaarden met dementie ter tafel, soms ontroerend, soms door alle pijn heen humoristisch.

Na de Tweede Wereldoorlog gaat het familieverhaal verder op verschillende locaties en onder verschillende omstandigheden. Ook de ontwikkelingen in Birma krijgen een plek. In dat deel komen „grootvaders agenda” en „grootvaders dagboek” erbij.

Het boek werd winnaar van de Costa Biography Award (2016). De Financial Times koos het tot beste boek van 2016. Het hangt er natuurlijk maar van af wie er bij zo’n prijzentoekenning aan de knoppen zit, want zo’n hoge honorering kan ik er niet uit halen. Het boek wordt aangemerkt als „een wervelende reis terug in de tijd naar verrassende uithoeken van de geschiedenis.” Helaas is de schrijfster soms grofgebekt.

Boekgegevens

”De wereld van mijn vader”, Keggie Carew; uitg. Unieboek|Het Spectrum, Houten, 2017; ISBN 978 90 003 5778 9; 508 blz.; € 22,50.