Over een gebrek aan publiciteit heeft smart nimmer te klagen gehad. Vanaf het prille begin in de jaren negentig tot nu toe heeft het merk volop in de schijnwerpers gestaan.

Het idee achter het merk is niet afkomstig van de automobielindustrie, maar ontstond in het hoofd van een Zwitserse horlogemaker. Nicolas Hayek, die het kleurrijke Swatch tot een succes wist te maken, bedacht dat er ruimte was voor een auto die, net als zijn horloges, eerst en vooral anders was. Want waarom heeft iemand een auto met vijf zitplaatsen nodig wanneer je meestal in je eentje achter het stuur zit? Waarom maakt de industrie geen ultrakorte auto’s waarmee je in de overvolle Europese steden veel eenvoudiger uit de voeten kunt? En waarom zijn de meeste auto’s zwart, zilver of donkerblauw? Vragen waar Swatch in samenwerking DaimlerChrysler een verfrissend antwoord op gaf: smart.

De eerste smart kwam eind jaren negentig op de markt. Een klein en eigenwijs voertuig dat stuiterhard geveerd was, maar zich superhandig liet inparkeren. Bovendien was de auto leverbaar in twee verschillende kleuren tegelijkertijd. De zogenoemde Tridion-veiligheidscel, die de veiligheid van de inzittenden garandeerde, was er in zwart en zilver, terwijl de bodypanelen in zo’n beetje alle kleuren van de snoepwinkel gespoten konden worden.

Nederlands
Ondanks de frisse aanpak was de scepsis aanvankelijk groot. Smart moest alles uit de kast halen om de sympathie van de consument te verwerven. De zakelijke markt daarentegen zag de olijke smart, die tegenwoordig smart Fortwo heet, daarentegen wel zitten. Als rijdende reclamezuil voor hypotheekadviezen bijvoorbeeld. Of als opvallend alternatief voor de scooter van de pizzakoerier. Vorig jaar verbreedde smart zijn aanbod met een compacte sportwagen. Deze Roadster krijgt nu gezelschap van de Forfour, die smart wederom in een nieuw segment op de kaart moet zetten. Ook de Forfour is een echte smart om te zien. Inclusief de Tridion-veiligheidscel en de opvallende tweekleurige carrosserie. En hij is nog een beetje Nederlands ook. De nieuwe Forfour rolt namelijk bij NedCar in het Limburgse Born van de band.

De Forfour is vooralsnog leverbaar met drie benzinemotoren, waarvan de kleinste drie cilinders heeft. De andere twee kenmerken zich door vier zuigers, die in de beproefde auto samen een inhoud van 1,5 liter vertegenwoordigen. Daarmee is de Forfour 1.5 de krachtigste uit de serie. Het maximumvermogen bedraagt maximaal 80 kW/109 pk, waarmee de hippe Nederduitser in 9,8 seconden vanuit stilstand naar 100 km/u optrekt en een topsnelheid kan bereiken van 190 km/u. De Forfour 1.5 is dan ook allesbehalve sloom. De viercilinder hangt lekker aan het gas en past prima bij de sportieve aspiraties van de auto.

ESP-systeem
Daar staat tegenover dat de machine dat graag laten weten ook. Vooral bij voluit versnellen geeft de krachtbron meer gerucht dan je lief is, om pas bij constante toerentallen naar een acceptabel geluidsniveau terug te vallen. Het brandstofverbruik kan met een gemiddelde van 1 op 12,2 door de beugel, maar maakt absoluut geen indruk. Wie spaarzaamheid hoog in het vaandel heeft, moet wachten op de dieselgestookte Forfour.

De smart Forfour is een sportieve auto. Zo ziet hij eruit en zo rijdt hij ook. Het onderstel is lekker communicatief en tegelijkertijd voldoende comfortabel. Oneffenheden worden goed weggemasseerd. In bochten toont de Forfour zich stabiel en lang neutraal. Overhellen doet de auto nauwelijks en op de limiet vertoont de auto doseerbaar overstuur. Wanneer het echt te gek wordt, grijpt het ESP-systeem in.

Het stuurgedrag past goed bij de auto. De smart stuurt lekker direct en met voldoende gevoel. Opvallend is wel de nadrukkelijk centrerende werking van de besturingsinstallatie. Remmen en schakelen doet de smart uit de kunst.

Het interieur van de smart is net als de buitenzijde lekker eigenwijs. De fraaie vormgeving is gecombineerd met mooie materialen en het geheel is uitstekend afgewerkt. Overigens verloochent de smart zijn afkomst niet, want diverse elementen zijn rechtstreeks uit de Mercedes-Benz-magazijnen afkomstig. De bediening van het dashboard is eenvoudig.

Prijskaartje
Ondanks de compacte buitenmaten van de auto kunnen de inzittenden royaal vervoerd worden. Voorin is er volop ruimte voor hoofd en ledematen en maken twee stevige en goed verstelbare stoelen een plezierig verblijf compleet. Ook achterin geeft de Forfour geen reden tot klagen. Vooral de in lengterichting verstelbare achterbank doet wonderen. Kiezen voor extra beenruimte betekent wel een beperking van de bagageruimte. Met de achterbank helemaal naar achteren geschoven is er 268 liter beschikbaar, wat met het neerklappen van de achterbank naar 910 liter kan worden uitgebreid.

De smart Forfour is een smaakvolle nieuwkomer. De auto oogt niet alleen attractief, maar toont zich ook in de praktijk een prima metgezel. Jammer genoeg vormen de prijskaartjes een beetje een domper op de vreugde. Anders zijn heeft onmiskenbaar een prijs.

Techniek
Cilinderinhoud: 1499 cc; maximumvermogen: 80 kW/109 pk bij 6000 tpm; maximumkoppel: 145 Nm bij 4000 tpm; acceleratie 0-100 km: 9,8 seconden; topsnelheid: 190 km/u.

Maten en gewicht
Lengte: 3752 mm; breedte: 1684 mm; hoogte: 1450 mm; wielbasis: 2500 mm; gewicht: 975 kilo inhoud bagageruimte: 268-910 liter; brandstoftank: 47 liter. Smart Forfour 1.1 Pulse: 15.930 euro; smart Forfour 1.3 Pulse; 17.495 euro; smart Forfour 1.5 Passion: 21.690 euro.

Alternatieven
Mini Cooper: 20.300 euro

Peugeot 206 SW GTI: 22.300 euro
De Peugeot 206 SW is een vreemde eend in de bijt. Als enige in deze vergelijking is het een stationwagon. De GTI-motor staat voor de nodige actie, waardoor de auto ideaal is voor jonge vaders die van sturen houden. De 100 kW/136 pk sterke 2,0 liter zestienklepper houdt de vaart er wel in.

Seat Ibiza 2.0 Sport 5-deurs: 18.899 euro
Spaanse Duitser met Volkswagen-inborst. De Seat Ibiza combineert Duitse ”Gründlichkeit” met Spaanse schwung. Als Sport treedt de Ibiza in een prima uitmonstering aan. De 2,0 liter achtklepper is oké, maar inmiddels niet meer de modernste. Minst uitgesproken van de vier. Maar wel de goedkoopste.