Vorige week dinsdag is de voltallige permanente commissie –zeg maar het dagelijks bestuur– van het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap (NIK) opgestapt. In het NIK zitten de Amsterdamse Nederlands-Israëlitische Hoofdsynagoge (NIHS), de ressorten Den Haag en Rotterdam, en het Interprovinciaal Opperrabbinaat (IPOR). Het IPOR vertegenwoordigt vooral de joodse gemeenschap van buiten Amsterdam, Den Haag en Rotterdam.

Tijdens een vergadering van de centrale commissie –een soort parlement van de joodse gemeenschap– werd een motie van wantrouwen ingediend tegen de voorzitter van de permanente commissie. Die motie haalde net geen meerderheid. Daarop stapte de gehele commissie op.

Achtergrond van de crisis is onenigheid over herstructurering van de organisatiesstructuur binnen de joodse gemeenschap. De huidige structuur is sterk verouderd, aldus het NIW, en past niet bij de huidige tijd met een veel kleinere joodse gemeenschap dan in het verleden.

Wantrouwen tussen ”Amsterdam” en de joodse gemeenschap in de rest van het land speelt een grote rol, aldus het NIW. De IPOR en de ressorten Den Haag en Rotterdam overwegen uit het NIK of NIHS te stappen.

Onenigheid over de financiën spelen aldus het NIW ook mee. Er zijn kleine joodse gemeenschappen die een groot vermogen hebben. Die willen dat niet zomaar overhevelen naar ”Amsterdam”. En er zijn plaatselijke synagoges die grote schulden hebben en door samenwerking met Amsterdam hopen de geldproblemen te kunnen oplossen, aldus NIW.

De orthodoxe-joodse gemeenschap is „tot op het bot verdeeld”, concludeert het NIW. Het rommelt al lang in de joodse gemeenschap.

Eerder dit jaar pleitte opperrabbijn B. Jacobs ervoor dat het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap wordt opgeheven en de NIK-gemeenten de Joodse Gemeente Nederland gaan vormen, met lokale subgemeenten onder één rabbinaat.