Deze vragen stelde prof. dr. W. van Vlastuin zaterdag op een symposium van de reformatorische studentenvereniging Depositum Custodi (DC). DC hield in Bodegraven een symposium waar het bestaan van de onzichtbare wereld en de strijd tussen de goede engelen en duivelse geesten centraal stond.

De realiteit van engelen en boze geesten speelt nauwelijks een rol bij christenen, stelde prof. Van Vlastuin, hoogleraar op de leerstoel theologie en spiritualiteit van het gereformeerd protestantisme aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Thema van zijn lezing was ”De onzichtbare strijd”. „Het lijkt alsof de onzichtbare wereld van engelen en duivels bij kerkmensen –ook uit de gereformeerde gezindte– uit het dagelijkse leven is verdwenen. Desgevraagd geven wij uiteraard een goed orthodox antwoord, maar zijn wij op de keeper beschouwd niet als de sadduceeën door het bestaan van de onzichtbare wereld te ontkennen?”

Prof. Van Vlastuin noemde onder anderen Augustinus en Luther als voorbeelden voor wie het bestaan van engelen en duivelen een levende werkelijkheid was. Door de invloed van wetenschap en techniek verdwenen vanaf de achttiende eeuw de engelen uit het beeld bij mensen. De hoogleraar wees op de veelzeggende titel van het proefschrift van dr. L. F. de Graaff ”De verdwijning der engelen uit kerk en theologie”.

In de huidige postmoderne cultuur zijn de engelen en allerlei onaardse wezens opnieuw prominent aanwezig, maar dat is geen winst, zei prof. Van Vlastuin. „De bruidjesachtige en liefelijke gestalten die in moderne media, boeken en spelletjes worden getekend, zijn beslist geen Bijbelse engelen. De engelen in de Bijbel zijn vreesaanjagende en ontzagwekkende majestueuze verschijningen. Eén engel blijkt in staat te zijn een compleet soldatenleger of alle eerstgeborenen uit Egypte te kunnen doden.”

De hoogleraar riep de studenten op de Bijbelse beschrijving van het bestaan en de taak van engelen serieus te nemen. Gelovigen kunnen daaruit troost putten.

De strijd tussen de boze en goede geesten heeft ook uitwerking in de menselijke sfeer, betoogde dr. S. D. Post, coacher, mediator en trainer, in zijn lezing ”De onzichtbare strijd, toch zichtbaar!”. Post schreef eerder het boek ”Duivels dichtbij”.

Hij omschreef het onmerkbaar aanwezig zijn van de duivel als een tactiek die typerend is voor de vorst der duisternis. Het werk van satan die leugens verspreidt en opzettelijk verwarring sticht, bracht Post in verband met de huidige tijdgeest. „In het huidige postmoderne geestelijke klimaat is alles in staat van verwarring. Er zijn geen zekerheden. Alles staat ter discussie. In deze tijd van nepnieuws weet niemand meer wat er waar is. De ene leugen brengt de andere voort. Het gevolg is een leven van angst, eenzaamheid en troosteloosheid. De invloed van de vorst der duisternis is hier wel degelijk merkbaar”,

Er is ook invloed van engelen in de goede zin, stelde Post. Hij wees op Siberië en China waar opvallend veel opwekkingen plaatsvinden.

De lector spitste zijn onderwerp toe op het terrein van de wetenschap. Hij wees op voorbeelden in de wetenschap die geen heil, maar toename van ellende voortbrachten. Hij sprak van een duistere macht. Met verwijzing naar Thomas Watson’s boek ”The Lord’s Prayer” benoemde Post tien duivelse listen en besloot zijn lezing met praktische adviezen zoals het vermijden van eenzaamheid en het delen van ervaringen met gelovige vrienden.