Gezondheid

Eerste Nederlander krijgt klikrobotarm

Ex-vrachtwagenchauffeur Johan Baggerman (56) uit Lent heeft afgelopen vrijdag in het Radboudumc in Nijmegen als eerste patiënt in Nederland een aanklikbare breingestuurde robotarm gekregen.

Wim van Hengel
25 April 2017 16:56Gewijzigd op 16 November 2020 10:24
NIJMEGEN. Johan Baggerman op het moment dat de klikprothese in het Radboudumc in Nijmegen wordt bevestigd door revalidatiearts Henk van de Meent.  beeld Radboudumc
NIJMEGEN. Johan Baggerman op het moment dat de klikprothese in het Radboudumc in Nijmegen wordt bevestigd door revalidatiearts Henk van de Meent.  beeld Radboudumc

Dat meldde het ziekenhuis dindsdagmiddag. Baggerman kan inmiddels de prothese met eigen gedachten besturen en onder meer buig- en strekbewegingen maken en zijn hand open en dicht doen.

In april 2010 krijgt Baggerman een ernstig ongeluk. Zijn linkerarm raakt daarbij volledig bekneld en moet ter plekke worden geamputeerd.

In oktober 2013 volgt een eerste operatie waarbij een metalen pin in het bot van de bovenarm van Baggerman wordt aangebracht, gevolgd door een tweede operatie in januari 2014 waarbij een verbindingspin aan de eerste pin wordt vastgemaakt.

Tijdens een derde operatie in april 2016 worden zenuwen die aanvankelijk de spieren van zijn onderarm aanstuurden, vastgemaakt aan de spieren van zijn bovenarm. Het gaat om een zogeheten Targeted Muscle Reinnervation (TMR) operatie door een gespecialiseerde plastisch chirurg uit het Radboudumc. De zenuwen die voor de amputatie de hand- en onderarmspieren aanstuurden, worden daarbij heel nauwkeurig vastgehecht op delen van spieren van de bovenarmstomp. Door het bevestigen van de zenuw in de spier, functioneert de spier als een versterker van het zenuwsignaal.

Tijdens een intensieve revalidatieperiode leert Baggerman in eerste instantie om met zijn gedachten de spieren in de bovenarm te laten samentrekken. Denkbeeldig doet hij zijn hand open of dicht, buigt en strekt hij zijn arm en draait zijn pols. De spieractiviteit in de bovenarm wordt gemeten door elektrodes die als een soort armband om de bovenarm komen te liggen: de Myoband genoemd. Zodra de zenuw voldoende is ingegroeid in de spier, is het spiersignaal sterk genoeg om te worden opgevangen door sensoren in de Myoband. Daardoor kan de computer van de robotarm via bluetooth worden aangestuurd en gaat de arm bewegen.

Baggerman traint vervolgens ook met een virtuele arm op een computer. „Het was en is nog wennen. Je moet bewust denken bij al je bewegingen. Als het goed is, gaat het bewegen straks steeds meer vanzelf.”

Afgelopen vrijdag was het dan zover: Baggerman krijgt zijn echte robotarm aangeklikt door revalidatiearts Henk van de Meent. Met de arm kan hij dezelfde bewegingen maken als met de virtuele variant. De verdere finetuning, zoals het pakken van een glas, moet hij gaan leren tijdens het nu begonnen laatste deel van het revalidatietraject. „Dat wordt nog een intensieve tijd”, verwacht de ex-vrachtwagenchauffeur.

Maar hij is heel blij met zijn klikrobotarm. „Eerder had ik ook een gewone prothese die met een koker op de armstomp vastzit. Zo’n kunstarm is veel minder flexibel. De klikrobotarm beweegt met je schouder mee. Dat is veel natuurlijker. Ik loop ook weer normaal en niet meer scheef, zoals eerst. En m’n mouw is weer gevuld. Ik kan weer gewoon een jas aan.”

Van de Meent: De klikprothese geeft de patiënt heel veel bewegingsvrijheid. Een ander voordeel is dat de robotarm snel en eenvoudig kan worden vast- of losgemaakt.”

Omdat het om zo’n nieuwe ontwikkeling gaat, is de prothese nog niet op grote schaal beschikbaar en zijn er nog geen afspraken met de zorgverzekeraars gemaakt. „Per patiënt kijken we of de robotarm een optie is”, zegt Van de Meent.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer