Specialisten delen in Deventer kennis over herinrichting kerkgebouw
Moeten kerkgebouwen noodgedwongen verdwijnen in tijden van ontkerkelijking? Nee, zei architect Ron Verduijn zaterdag in Lebuïnuskerk in Deventer. „Door gebouwen aan te passen en te herbestemmen voor breder gebruik dan alleen de eredienst, krijgen ze een nieuwe toekomst.”
In de heringerichte Deventer Lebuïnuskerk werd zaterdag de eerste bijeenkomst gehouden van Kerkenplatform, over bouw, restauratie, herindeling en het opnieuw inrichten van kerkgebouwen voor zevendaags multifunctioneel gebruik van bedehuizen. Kerkenplatform is een samenwerkingsverband van een aantal bedrijven, die hun specialistische kennis en kunde bundelen.
Architect Ron Verduijn (Van Hoogevest Architecten) verduidelijkte in zijn presentatie de kneepjes van het vak van het ‘voortbestemmen’ van kerkgebouwen. „Als de tijden veranderen, moeten kerkgebouwen dat ook. Anders worden het onvermijdelijk zorgenkindjes die geen lang leven beschoren zijn.”
De Lebuïnuskerk bleef voortbestaan omdat de kerk werd aangepast volgens wisselende opvattingen. Voordat de Deventer Grote Kerk een ‘calvinistische preekkerk’ werd, met banken rondom de preekstoel, was deze romaanse basiliek onder meer een overdekte begraafplaats. Eerder diende ze als marktplein en ontmoetingsplek.
Verduijn noemde de recente herinrichting van de Lebuïnuskerk een geslaagd voorbeeld van een aanpassing die rekening houdt met het verleden van het gebouw. Zo werd de hoofdingang verplaatst van de zijkant naar de toren. De blikrichting is dan bij binnenkomst gericht van west naar oost, overeenkomstig de Middeleeuwse bouwwijze waarbij het altaar in de kerk richting Jeruzalem werd geplaatst. De in het oosten opkomende zon, illustreerde de woorden van Psalm 113:3: „Van den opgang der zon af tot haar nedergang, zij de Naam des HEEREN geloofd.”
In een van de workshops, verduidelijkte Jan Bril van GeluidBuro welke eisen er in een multifunctioneel gebouw worden gesteld aan de akoestiek. In monumentale kerken met monumentale orgels, levert functieverandering van het gebouw soms flinke uitdagingen op.
In een andere workshop ging Daniëlle den Ottelander van Offex Kerkinrichting in op de herinrichting van een kerk. De overgang van banken naar stoelen bijvoorbeeld vormt niet alleen een zakelijke kwestie, maar roept soms ook emoties op, zo legde ze uit. Iets om rekening mee te houden. Evenals de veiligheidseisen. Zodra er meer dan honderd stoelen in een ruimte staan, moeten die uit oogpunt van veiligheid aan elkaar worden gekoppeld. En de vele soorten koppelingen alsmede de verschillende stapelmogelijkheden, vereisen volgens Den Ottelander een goede doordenking vooraf.