Splinternieuwe Sprinter van NS staat in de startblokken
De Flirt staat in de startblokken. De gloednieuwe sprinter van NS –met wifi, stopcontact en usb-poort– moet de sterke reizigersgroei op het spoor opvangen. „We willen ook straks geen reiziger op het perron laten staan.”
De Flirt oogt licht, fris en hip. Brede deuren –met uitschuifbare entreeplank– geven toegang tot een ruim interieur. De rijtuigen zijn aangekleed met ‘kunst’, geïnspireerd op Piet Mondriaan. Blauwe, rode, gele blokjes. Aan het plafond hangen beeldschermen met reizigersinformatie.
De overgangen tussen de rijtuigen zijn vergelijkbaar met die in trams en metro’s. Open en ruim. „De grote doorkijk versterkt het gevoel van sociale veiligheid”, legt Flirt-programmamanager Tom de Groot van NS uit. „Reizigers kunnen elkaar daardoor in het oog houden.”
Usb-poort
De Flirt lijkt –witte romp, blauwe banen, gele deuren– in eerste oogopslag verdacht veel op de in 2009 in gebruik genomen Sprinter Lighttrain, de SLT. Toch is de nieuwe sprinter op veel punten niet te vergelijken met de oude, verklaart De Groot. Het model is anders, de ramen zijn anders, de uitrusting is anders.
De nieuwe stoptrein is voorzien van wifi, usb-poorten, stopcontacten en cameratoezicht. De NS bieden deze voorzieningen voor het eerst in sprinters aan, daarmee inspelend op de wens van de reiziger. „Iedereen zoekt tegenwoordig een stopcontact voor z’n mobiele apparatuur.”
Prullenbakken, om nog maar eens wat te noemen, zijn verplaatst naar de balkons, waardoor de reiziger meer ruimte krijgt. Maar nog belangrijker: de sprinters zijn weer uitgerust met toiletten, na de ophef onder reizigers over het schrappen hiervan.
Ander opvallend punt zijn de grote ramen van de nieuwe sprinter. „Kortom, de reiziger gaat er flink op vooruit.” Machinisten krijgen voor het eerst ook zijruiten om een blik naar buiten te kunnen werpen.
De NS gaan vanaf morgen op pad met de splinternieuwe sprinter in Zuidoost-Nederland, maar ook onder de noemer R-net op de lijn Alphen aan den Rijn-Gouda. Arriva gaat morgen ‘flirten’ in Limburg. De NS zetten uiteindelijk 58 Flirts in, elke trein met drie of vier rijtuigen („bakken”). Met de aanschaf is een slordige 280 miljoen euro gemoeid.
Sterke groei
De sprinters moeten de sterke groei op het spoor opvangen. Op dit moment reizen passagiers in de spits regelmatig als haringen in een ton. De NS vervoeren sinds 2003 een kwart meer reizigers, dankzij de ov-studentenkaart, de aantrekkende economie en de uitbreiding van het spoor.
De NS zetten de nieuwe stoptrein in een recordtijd op de rails. Het samenstellen van een eisenpakket, de onderhandelingen met fabrikanten, de testritten met de trein en de introductie van de Flirt vinden plaats in amper twee jaar tijd.
De introductie van een nieuwe trein is altijd spannend. Zeker na het fiasco van de Fyra en de slechte start van de SLT-spinters. De belabberde prestaties van de Fyra leidden drie jaar geleden tot een parlementaire enquête. Rond de sprinters stak een storm van kritiek op tot in de Tweede Kamer. Reizigers klaagden over de stoptreinen onder andere vanwege het ontbreken van toiletten.
De kritiek zwol verder aan nadat de sprinters in de winter van 2010/2011 niet bestand bleken tegen sneeuw en kou. Smeltwater veroorzaakte kortsluiting in de elektronica, waardoor twee derde van de SLT-vloot strandde. Treinfabrikant Bombardier stuurde dertig technici naar Nederland om de problemen aan te pakken.
De NS nemen deze keer geen enkel risico. De Flirts hebben ruim een halfjaar lang testritten in ons land uitgevoerd. Bovendien starten de NS met een bescheiden inzet van vier treinen. „We willen eventuele kinderziektes het hoofd kunnen bieden”, legt De Groot uit. Vlak voor de jaarwisseling moeten er 24 Flirts rondrijden.
De Fast Light Innovative Regional Train (Flirt), afkomstig uit de stal van de Zwitserse treinfabrikant Stadler Rail, is een product van de plank, benadrukt de programmamanager. „De Flirt is de meest moderne sprinter, gebaseerd op een bewezen ontwerp waarvan er al duizenden rondrijden.”
De Flirt is een beproefd concept van een bekende fabrikant, wil De Groot maar zeggen. „Deze sprinters zijn getest van Scandinavië tot Noord-Afrika, van min 30 graden tot plus 40 graden.” Bovendien is de Flirt –anders dan de SLT– voorzien van een gladde onderkant, waar geen sneeuw kan aankoeken.
Kinderziektes
Het aantal kinderziektes in de testperiode is beperkt gebleven, terwijl machinisten en conducteurs tevreden reageren. „Alleen de aansluiting van de NS-reizigersinformatie op de Stadler-beeldschermen vraagt nog een paar aanpassingen.”
De spits van maandagochtend vormt de eerste grote uitdaging voor NS. Nieuw materieel, nieuwe dienstregeling. De Flirt-manager heeft „alle vertrouwen” in een voorspoedige introductie van ‘zijn’ nieuwe sprinter. „Alle seinen staan op groen.”
Flirt in vogelvlucht
Sprinter van Stadler Rail legt 0 tot 200 meter af in 17 tot 18 seconden.
Flirt, meer dan duizend keer verkocht, rijdt van Italië tot Noorwegen.
NS krijgen 58 Flirts met 16.100 extra zit- en staplaatsen.
Reiziger zit gemiddeld circa vijftien minuten in een sprinter.
Flirts krijgen 10.000 stopcontacten en 5000 usb-aansluitingen.
Elk balkon heeft grote afvalbakken voor gescheiden inzameling.
