Dinsdag werd bekend dat het Zweedse investeringsfonds EQT Infrastructure bijna een half miljard euro neertelt voor de afdeling van Delta die energie verkoopt en het kabelbedrijf van het energieconcern, Zeelandnet, dat aan bijna 300.000 klanten internet, televisie en telefonie levert. Daarover zou met Delta overeenstemming zijn bereikt.

De statuten bepalen dat besluiten die een bedrag van 55 miljoen euro overstijgen, voorgelegd moeten worden aan de aandeelhouders. „Dat zijn de provincie en de Zeeuwse gemeenten”, aldus Dorst. Provinciale Staten van Zeeland zullen zich een oordeel moeten vormen. „In de strategie van de aandeelhouders van Delta staat onder meer dat de risico’s van de onderneming als geheel bij een dergelijk besluit omlaag moeten gaan, dat de afzonderlijke bedrijfsonderdelen een gezond rendement moeten opleveren en dat er een positief effect moet zijn op de werkgelegenheid”, somt Dorst op.

„Het lijkt erop dat deze overname niet past binnen die criteria. Dat wordt dus een lastig verhaal. In dit overnameplan zal de opbrengst van 488 miljoen euro vooral door Delta worden gebruikt om de verliesgevende onderdelen te versterken. In feite breng je dan goed geld naar kwaad geld. Bovendien blijft door het afstoten van winstgevende onderdelen een onderneming over met een hoger risicoprofiel. Dat is voor een aandeelhouder een onwenselijke situatie.”

Dorst noemt het huidige plan „geen totaaloplossing” zoals de aandeelhouders die graag zouden zien. „Het zal dan ook moeilijk zijn om als aandeelhouders hiermee in te stemmen.” Delta is voor 50 procent eigendom van de provincie Zeeland en voor 50 procent van de gezamenlijke Zeeuwse gemeenten.

De energieleverancier verkeert in zwaar weer door de lage stroomprijs, waardoor de verouderde kerncentrale in Borssele met forse verliezen kampt. Ook de gasgestookte Sloecentrale van Delta in Vlissingen-Oost levert nauwelijks iets op. Deze centrale ligt nu stil omdat door de hoge gasprijs er veel meer vraag is naar energie uit centrales die met goedkopere kolen worden gestookt.

Delta moet bovendien uiterlijk 1 juli 2017 zijn gezonde netwerkpoot Enduris afstoten. Dat is een gevolg van de wettelijke verplichting voor energiebedrijven om hun productieactiviteiten los te koppelen van hun netwerkactiviteiten.

Het Statenlid is bang dat er straks alleen nog verlieslatende onderdelen overblijven. „Door de verkoop aan Zweden heeft Delta tijdelijk een dikkere portemonnee, maar die zal weer snel leeg zijn, vermoed ik.” Medio februari moeten de aandeelhouders zich uitspreken over de overname. De ondernemingsraad van Delta zal een positief advies moeten geven en ook de mededingingswaakhond Autoriteit Consument & Markt moet nog groen licht geven. Maar eerst formuleren Gedeputeerde Staten een voorstel aan Provinciale Staten, die zich daar als aandeelhouder in januari over buigen.

Dorst: „De SGP-fractie waarschuwde in 2008 al dat Delta met te veel activiteiten tegelijk bezig was: energie, netwerkbedrijf, water, zonnecellen, windenergie, afvalverwerking, multimedia. In omvang verdubbelde destijds de onderneming, maar de winsten bleven toen nagenoeg gelijk. Zo’n situatie brengt logischerwijs risico’s met zich mee. Onze opvatting destijds was: je moet het dak repareren bij mooi weer. Als er toen orde op zaken was gesteld en Delta op een gezonde en verstandige wijze was opgedeeld in meerdere zelfstandige ondernemingen, zag het er nu minder somber uit. Als er in een kist appels één rotte appel zit, moet je die er zo snel mogelijk uit halen, anders gaan de andere ook verloren. Delta had destijds een aantal prachtige onderdelen kunnen verzelfstandigen. Goede zaken trek je tijdig op het droge, dat kan nu niet meer, het is ondertussen vijf over twaalf. Het lijkt erop dat er geen bevredigende opties meer zijn. Vanuit het perspectief van de aandeelhouders worden de mogelijkheden althans steeds beperkter.”

Dorst kent het Zweedse EQT nog niet goed, maar is vanwege de bekendmaking van Delta over de opbrengst op zijn hoede. „Laten we niet naïef zijn. Als een investeringsfonds voor een aanzienlijk bedrag een onderneming koopt, zal de druk op de over te nemen partij om snel forse winsten te boeken –om die investering terug te verdienen– hoog zijn. Hoe hoger de prijs, hoe meer winst er moet worden gemaakt. Dat kost al snel flink wat werkgelegenheid. Daar schiet de Zeeuwse samenleving niet veel mee op. Wat betekent dit precies voor ons als aandeelhouder? En voor de werkgelegenheid? Onze fractie heeft hier de komende weken nog wel een aantal vragen over.”