Dies natalis PThU: Theologie nodig voor hele samenleving
„Theologie is ook nodig omdat er in de samenleving zoveel onzin gezegd wordt over God”, aldus prof. dr. Mechteld Jansen. De rector van de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) sprak dinsdagmiddag tijdens de dies natalis –de (negende) verjaardag– van de PThU in Amsterdam.
Ter gelegenheid van de plechtige bijeenkomst in het auditorium van de Vrije Universiteit waren de hoogleraren gekleed in toga en met baret.
Moed
In haar toespraak merkte prof. Jansen op dat theologie ook nodig is om tegenwicht te bieden aan de onzin die er in de samenleving over God wordt gezegd. Het is volgens haar een taak van de theologie om zonder gêne aan te wijzen waar het om gaat. Ze erkende dat er moed voor nodig is om in de wind te staan.
De rector vindt dat de theologie niet aan de kant moet blijven wachten en naderhand met analyses moet komen, maar „aan de voorkant” bij de samenleving betrokken moet zijn. Daarbij is de theologie geen netwerk dat er alleen maar is om gezien te worden.
De PThU is, aldus prof. Jansen, al bezig om de onderwijsproducten meer toe te snijden op de vraag in de samenleving. Ze wees op het onlangs opgestarte Centrum voor Contextuele Lezing van de Bijbel, dat bestemd is om een breed publiek te bereiken. Het richt zich met name op het verstaan van de Bijbel in de maatschappelijke context. Ze verwees ook naar het convenant met de krijgsmacht, waardoor de PThU in Groningen een opleiding geestelijk verzorger in de krijgsmacht kon aanbieden. Verder noemde ze de samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen over zorgprofessionals.
Compassie
Prof. dr. Annette Merz, hoogleraar Nieuwe Testament aan de PThU, begon in haar toespraak over compassie ook met de samenleving. Het begrip compassie, barmhartigheid, staat volop in de belangstelling, zo constateerde zij.
De hoogleraar ging vooral in op de compassie in het Bijbelboek Markus. „Compassie is de drijfveer van Jezus. Zijn daden van compassie zijn kenmerken van het Koninkrijk van God hier en nu.”
Volgens haar zijn de compassievolle daden van Jezus ingebed in een relatie van wederzijds vertrouwen. Als voorbeeld noemde ze het verhaal van de melaatse in Markus 1. Jezus was vol compassie en genas de man. In Nazareth kon hij geen wonderen doen, omdat er geen geloof was. Het verhaal van de Syrofenisische vrouw is een uitzondering. Jezus weigerde in eerste instantie om haar dochter te genezen. Volgens prof. Merz had het ermee te maken dat de vrouw niet uit Israël kwam.
Wat compassie betreft, verschilt Markus van Mattheüs en Lukas, aldus prof. Merz. „In Markus staan de barmhartige daden van Jezus voorop. In Mattheüs en Lukas gaat het ook om lessen van Jezus. Jezus vraagt ook om compassie te tonen, bijvoorbeeld in de Bergrede.”
De hoogleraar verwees naar een seculiere studie over compassie. Daaruit noemde ze het toegeven van fouten en het zinvolle van vergeving en de individuele verantwoordelijkheid voor het handelen. „De christelijke traditie is vol compassievol handelen. Laten we de eigen erfenis op waarde schatten en in vruchtbaar gesprek brengen met wat in het moderne onderzoek naar compassie wordt aangereikt.”
Lees ook in Digibron:
„Inzicht in context Bijbel zorgt voor meer begrip van inhoud” (Reformatorisch Dagblad, 13 september 2016)
Kerk en krijgsmacht tekenen convenant (Reformatorisch Dagblad, 23 juni 2016)
Legerpredikant opereert iedere dag aan frontlinie (Reformatorisch Dagblad, 14 juni 2016)