Bijeenkomst in Culemborg over de schoonheid van protestantse orthodoxie
De eeuwenoude psalmen waren vrijdagavond in de Grote of Barbarakerk in Culemborg bakens in een „zoektocht naar schoonheid in de gereformeerde traditie.” De verzen 1 en 5 van Psalm 146 klinken traag ritmisch in de berijming van 1773. Psalm 68:2 wordt niet-ritmisch gezongen, met de woorden van Datheen. Dat gaat niet iedereen even gemakkelijk af.
Wat is er mooi aan het orthodox-protestantse geloof? Die vraag heeft zo’n vijftig belangstellenden, ook van buiten de gereformeerde gezindte, bijeengebracht op een avond van stichting De Roos van Culemborg. Deze stichting heeft als doelstelling „het stimuleren van beeldende kunst, muziek en literatuur in de driehoek kerk, cultuur en samenleving.” ”De schittering van de orthodoxie” is het thema.
Schoonheid
Het gaat vanavond om „persoonlijke belevenissen van schoonheid van mensen die midden in de orthodoxe traditie staan en in het leven”, zegt organisator ds. Rieks Hoogenkamp, emeritus predikant in de Protestantse Kerk in Nederland. „Voor evangeliseren en polemiseren zijn er andere gelegenheden. Rokken en hoeden, papen en homofielen, het is allemaal interessant, maar dat is voor een andere avond.” Drie reformatorische christenen vertellen hoe zij hun geloof beleven. Aansluitend wordt hun mooiste lied gezongen.
De oud gereformeerde garagehouder Mark van Mourik uit Culemborg bezocht diensten in vrijwel alle kerken in de omgeving en keerde uiteindelijk terug naar de kerk van zijn jeugd. „Daar klinkt de Bijbelse boodschap voluit: eeuwig wel en eeuwig wee.”
Eens in de twee weken zingt hij in zijn ouderlijk huis met andere familieleden rond het orgel psalmen en liederen. „Dan denk ik vaak: Wat is een leven zonder geloof toch een koud leven.” Psalm 68:2 is zijn lied. „Van oud gereformeerden wordt vaak gedacht dat ze altijd met het hoofd naar beneden lopen. Integendeel, deze psalm wordt bij ons in de kerk met volle overgave gezongen, helemaal niet neerslachtig.”
Moeder en orthopedagoge Hanneke Heikoop, lid van de Gereformeerde Gemeenten en afkomstig uit Neerijnen, kiest voor Psalm 116:1 en 11. „Het mooiste vind ik de schoonheid van God Zelf, Die naar de hele mensheid omziet, terwijl ten diepste niemand naar Hem vraagt. Zijn Zoon heeft betaald voor onze schuld. Dan kun je toch niet anders dan die God liefhebben?”
Levensvragen
SGP-Kamerlid Dijkgraaf, eveneens lid van de Gereformeerde Gemeenten, deelt met de aanwezigen hoe hij als rationeel ingesteld wetenschapper het als genade heeft ervaren dat hij de grote levensvragen in Gods handen kon geven. „U bent de Almachtige, U regeert alle dingen, ik weet het even niet meer, maar U wel.” Dijkgraaf laat Psalm 68:10 zingen. „Die geef ik bijna altijd op als ik een partijavond in het land mag afsluiten.”
Ds. Hoogenkamp heeft vooraf „veldwerk” verricht en woonde drie reformatorische kerkdiensten in Geldermalsen bij. „Mooi vind ik de soberheid”, meldt hij. „In die kerken geen banieren, geen affiches, geen geborduurd kleed van de vrouwenvereniging. Mooi is dat in een tijd waarin kerkgebouwen vaak lijken op de eerste groepen van het basisonderwijs. De verrukkelijke afwezigheid van design. In mijn kerk kakelen we wat af. Hier niet.”
Vervoering
In een van de diensten werd een preek van Bernardus Smijtegelt gelezen. Die sprak ds. Hoogenkamp aan. „Dit is schoonheid van binnenuit. Van de vervoering.”
De organisator laat tot slot ook zijn voorkeurslied aanheffen, Gezang 282 uit de hervormde bundel van 1938: ”Blijf bij mij, Heer, want d’avond is nabij”.
