Nog even en de campagnetijd begint weer. Voor volgend jaar staan er immers weer Tweede Kamer­verkiezingen op de rol. Maar eerst worden de verkiezingsprogramma’s geschreven. Een belangrijk onderwerp dat daarin niet mag ontbreken, is het belastingstelsel.

Onlangs waarschuwde de Algemene Rekenkamer dat een grote belastingherziening er voorlopig niet in zit. Dit vanwege aanhoudende ict-problemen bij de Belastingdienst. Daardoor dreigt dit onderwerp onder te sneeuwen. SGP-jongeren vindt dat niet acceptabel. We roepen alle politieke partijen daarom op om te blijven nadenken over belastinghervormingen. SGP-jongeren doet onder­tussen ook graag een voorstel voor een eerlijk en rechtvaardig belastingstelsel.

Scheve verhoudingen

Het huidige belastingstelsel stamt al uit 2001. Door tal van heffingen en extra regels is het systeem sindsdien alsmaar complexer geworden. Veel problemen zijn blijven liggen of zelfs verergerd.

Een van deze problemen –inmiddels is er al veel over gezegd en geschreven– is de scheve verhouding tussen een- en tweeverdieners. Een eenverdiener betaalt procentueel veel meer belasting dan een gezin met tweeverdieners over hetzelfde gezinsinkomen. Dat komt doordat tweeverdieners vaak dubbel gebruik kunnen maken van allerlei financieel aantrekkelijke regelingen, zoals de arbeidskorting en de inkomensafhankelijke algemene heffingskorting.

De afgelopen jaren is deze verhouding steeds schever gegroeid. Dat is onwenselijk, omdat de overheid op die manier de keuze van mensen om te werken (of juist níét te gaan werken) beïnvloedt. Mensen worden op deze manier de arbeidsmarkt opgejaagd en ontmoedigd om bijvoorbeeld (mantel)zorgtaken op zich te nemen. En dat terwijl mantelzorgers in de huidige participatiemaatschappij steeds belangrijker worden.

Complex gedrocht

Er is echter meer dan de scheve verhouding tussen een- en tweeverdieners. Het stelsel is ook nog steeds erg complex. Er zijn te veel toeslagen, kortingen en andere fiscale prikkels. Hierdoor weet niemand precies wat de effecten van veel maatregelen zijn en ontstaan er ongewenste gevolgen. Toeslagen en subsidies komen vaak niet op de plekken terecht waarvoor ze juist bedoeld zijn.

Daarnaast is het systeem vatbaar voor fraude. Onderzoekers schatten de kosten hiervan op ongeveer 10 miljard euro per jaar. Het misbruik van toeslagen is ook voldoende bewezen, met de zogeheten Bulgarenfraude als stuitend voorbeeld. Het belastingstelsel is zo verworden tot een complex gedrocht.

Deze zaken tonen aan dat het Nederlandse belastingstelsel niet gebaat is bij een paar simpele aanpassingen.

De Rekenkamer is weliswaar kritisch over de haalbaarheid van een ingrijpende belastinghervorming, maar dat neemt de noodzaak ervan echter niet weg. Wat ons betreft toont dit eerder aan dat we niet alleen toe zijn aan een nieuw belastingstelsel, maar ook dat er meer prioriteit gegeven moet worden aan de nieuwe Belastingdienst.

Daarom roepen we alle partijen op om te blijven inzetten op een grondige belastingherziening.

Vlaktaks

SGP-jongeren pleit voor een stelsel van sociale vlaktaks in combinatie met een splitsingsstelsel. Dit is een systeem met een algemeen belastingtarief voor iedereen en een tweede tarief (een solidariteitsheffing) dat alleen geldt voor mensen met een bovenmodaal inkomen. Zo wordt het belastingstelsel een stuk duidelijker voor de belastingbetaler en minder fraudegevoelig.

De combinatie met een splitsingsstelsel zorgt er daarnaast voor dat het inkomen van een gezin wordt verdeeld over de partners, waardoor beide partners kunnen profiteren van belastingvoordelen. De kloof tussen inkomens van een- en tweeverdieners wordt zo opgeheven. Bovendien voorkomt dit stelsel indirect dat vrijwilligerswerk, mantelzorg en andere vormen van zorg door belastingen worden tegengewerkt en ontmoedigd.

Ons voorstel is bedoeld als aanzet voor het fundament van een nieuw belastingstelsel. Dit concept leidt tot een sterk en toekomstbestendig stelsel dat oog heeft voor de maatschappelijke realiteit. De kern hiervan ligt in het combineren van de sociale vlaktaks met de gezinsdraagkracht. Kortom: een stelsel dat begrijpelijk is voor iedereen, waarin het gezin centraal staat en waar werken weer loont.

De auteur is lid van de commissie sociaal-economische zaken van SGP-jongeren.