Mohammed past niet naast Jezus
Het is een klassieke vraag van moslims wanneer ik met christenen in een moskee kom: Waarom kunnen christenen Mohammed niet aanvaarden als een van de profeten? Moslims hebben toch ook respect voor Jezus als profeet? Wederzijds respect is toch de basis voor een vreedzame samenleving?
JA
Moslims stellen vaak dat je Mohammed niet met Jezus kunt vergelijken. Iedere profeet heeft een roeping voor zijn eigen tijd. Ze geloven dat Mohammed voor zijn tijd het perfecte antwoord van God was voor de onwetendheid waarin de wereld verkeerde. Zijn heldere boodschap en daadkrachtige optreden brachten zijn wereld weer op het spoor van God en wijst ons ook vandaag nog de weg.
De nadruk van Jezus op liefde en vergeving was in de concrete situatie van toen gepast, maar later voldeed die boodschap niet meer. Dat Jezus aan het kruis de zonde van de wereld droeg, ontkennen moslims nadrukkelijk. Zijn benadrukken vaak dat Mohammed de positie van vrouwen en slaven verbeterde en een einde maakte aan een corrupte afgodendienst.
Vaak maken moslims onderscheid tussen Mohammeds optreden als staatsman en dat als profeet. Zijn rol als staatsman maakt geweld noodzakelijk en mag niet zomaar door iedere moslim gekopieerd worden. Christenen geloven toch ook dat de psalmen van David een boodschap van God bevatten, ondanks dat David veel geweld gebruikte? Soms wordt er ook een vergelijking gemaakt tussen Mohammed en de richter Gideon. Gideon maakte met geweld een einde aan de afgodendienst en bevrijdde zijn volk van de overheersing.
De Bijbel laat inderdaad zien dat God soms mensen gebruikt heeft om Zijn volk te leiden of profetieën door te geven, hoewel hun leven op veel punten afweek van Gods bedoelingen zoals Jezus die heeft laten zien. Mensen in het Midden-Oosten zijn zich ook pijnlijk bewust dat veel westerlingen kritiek hebben op Mohammed, maar ondertussen zelf ook een bedenkelijke moraal hebben en geweld niet schuwen wanneer dat nodig is om hun eigen toekomst veilig te stellen.
NEE
Toch is het bovenstaande onvoldoende reden waarom christenen Mohammed als profeet zouden moeten waarderen. Het helpt ook niet in de dialoog met moslims. Het bevestigt alleen het standpunt van moslims en leidt niet tot inzicht in het eigene van het christelijke geloof.
Moslims geloven dat er een heleboel profeten waren die ieder voor hun tijd mensen erop wezen om de geboden van God te houden en hen waarschuwden voor de oordeelsdag. In de Bijbel ontdekken we echter dat het bij profeten om veel meer gaat dan het brengen van een wet en waarschuwen voor een oordeel. God kiest mensen uit door wie Hij Zijn heilige liefde bekendmaakt en mensen oproept om het vertrouwen op zichzelf los te laten en uit Zijn genade te leven.
Alle profeten wijzen erop dat we met al onze goede bedoelingen en religieuze inspanningen tekortschieten. Alleen als God Zelf komt en het Zelf goedmaakt tussen Hem en ons, kan er weer vrede op aarde zijn. God is in Jezus naar ons toe gekomen en heeft in het kruis die vrede gebracht. Hij is de vervulling van de verwachting die alle profeten voor Zijn verschijning uitspraken. Mohammed ontmoedigt ons juist om op het offer van Jezus te vertrouwen.
Voor zover we kunnen nagaan heeft Mohammed de Bijbel nooit kunnen lezen. De laatste jaren van zijn leven (de periode in Medina) heeft hij zijn eigen boodschap in de plaats gesteld van de joods-christelijke traditie. De islam die uit het optreden van Mohammed is ontstaan, wijst niet alleen de Bijbel als boek af, maar verzet zich er nadrukkelijk tegen dat mensen hun vertrouwen stellen op het kruis van Christus en de verzoening met God en het eeuwige leven die Jezus ons gebracht heeft.
DUS
Mohammed heeft waarschijnlijk dingen gezegd die waar zijn en heeft voor zijn volk verbeteringen gebracht. Maar als we Mohammed als profeet waarderen zoals moslims dat doen, verloochenen we Jezus.
Vandaag kunnen alle moslims de Bijbel in hun eigen taal lezen. Iets wat Mohammed niet kon. We kunnen moslims vragen wat Mohammeds boodschap hun biedt wat ze in de Bijbel niet kunnen vinden. Moslims die Mohammed erg vereren, kunnen we vragen welke bronnen over zijn leven ze raadplegen. Veel filmpjes op YouTube en hedendaagse boeken over Mohammed romantiseren zijn leven. Ik moedig moslims soms aan om de onverkorte versie van de levensbeschrijving van Ibn Ishak over Mohammed naast de evangeliën te leggen en zich eerlijk af te vragen op wie van hen ze hun leven kunnen bouwen. Ook voor christenen die overwegen om moslim te worden, is dat zinvol.
Ds. C. W. Rentier, directeur van stichting Evangelie & Moslims.