RD en SoW
Wanneer onderlinge kerkelijke verbondenheid omslaat in verdeeldheid ontstaan gemakkelijk tegenstellingen die nauwelijks zijn te overbruggen. Alle betrokkenen lijden daar dan veel pijn aan.
Hoewel bijna elk kerkverband binnen de gereformeerde gezindte zijn eigen problemen en zorgen kent, geldt dat momenteel wel heel in het bijzonder voor de hervormd-gereformeerde richting binnen de Nederlandse Hervormde Kerk. Het Samen op Weg-proces trekt diepe sporen, vooral omdat broeders van hetzelfde huis bij de komende fusie verschillende kerkelijke keuzes maken. Een deel van de predikanten en gemeenten die de gereformeerde waarheid lief is, gaat mee naar de Protestantse Kerk in Nederland (PKN); een ander deel doet dat niet. En beide groepen hebben hun zorgen en verdriet over de gevolgen van de fusie. Beide lijden ook onder het feit dat men andere broeders niet bereiken of overtuigen kan. De komende vereniging van kerken brengt verdeeldheid binnen een groep die hunkert naar eenheid.
In dat proces van vereniging en dreigende scheuring spelen de media onmiskenbaar een rol. Mogelijk dat achteraf vastgesteld zal worden dat zij het proces aangejaagd hebben. De grens tussen goed informeren en nieuwe discussiepunten entameren wordt immers gemakkelijk overschreden.
Vanaf de oprichting van deze krant is de kerkelijke verdeeldheid binnen de gereformeerde gezindte een punt van zorg geweest. Enerzijds omdat de redactie weet hoe belangrijk het is prudent met de kerkelijke verschillen om te gaan. Dat maakt dat de redactie uiterst voorzichtig wil opereren. Anderzijds omdat ze ook beseft dat de verdeeldheid onder de liefhebbers van de gereformeerde belijdenis nooit als een feitelijk gegeven mag worden aanvaard. Dat betekent dat ze bestaande verschillen en nieuwe twistpunten niet wil aanwakkeren door de eigen journalistieke aanpak. De redactie wil juist zoeken naar hetgeen de onderlinge verbondenheid versterkt.
Die beleidslijn zorgt ervoor dat het RD nog al eens het verwijt wordt gemaakt geen keus te maken in kerkelijke meningsverschillen. Daar zijn we inderdaad ook terughoudend in, tenzij de grondstukken van de gereformeerde religie ter discussie staan. Dan mag duidelijkheid niet ontbreken.
Naar het zich laat aanzien, zullen vanaf 1 mei de wegen uiteengaan van mensen die momenteel binnen de Hervormde Kerk willen staan op de bodem van Schrift en belijdenis. Met beide groepen weten we ons verwant.
Geen oordeel van het RD dus over de verschillen in keuzes die hervormd-gereformeerden maken. Wel willen we de lezer zo goed mogelijk informeren over het SoW-proces. De redactie zoekt zorgvuldig naar evenwicht. Standpunten van beide zijden probeert ze eerlijk en evenwichtig weer te geven. Daarbij dient de lezer wel de totale berichtgeving in het oog te houden omdat kennisneming van een geïsoleerd nieuwsbericht soms een vertekend beeld kan geven.
Om een concreet voorbeeld te noemen: Bij de berichtgeving rond het fusiebesluit op 12 december maakten we de kop: ”Hervormde synode doet bezwaarden handreiking”. Dat leverde reacties op. Sommige bezwaarden vonden de kop te positief en anderen verweten ons dat we niet meteen een reactie uit de kring van het Comité erbij hadden geplaatst. De volgende dag was het critici duidelijk dat we het niet bij het eerste bericht lieten. Vertegenwoordigers van onder meer het Comité, het Gekrookte Riet en de Gereformeerde Bond konden in de krant hun reactie geven. Omgekeerd krijgen we van degenen die wel meegaan naar de Protestantse Kerk nogal eens te horen dat we bezwaarden die niet meegaan buitenproportioneel veel aandacht geven. Ook dat verwijt is niet terecht.
Evenwicht zoeken we ook bij de plaatsing van opiniebijdragen en de brieven voor de rubriek Opgemerkt. Hetgeen wij daarin plaatsen rond SoW moet een reactie zijn op een recent nieuwsfeit, dan wel een nieuw element aan de discussie toevoegen. Uit de ingezonden stukken blijkt dat de pijn en het verdriet rond SoW groot zijn. Dat maakt de bijdragen soms emotioneel. De toon wordt daardoor wel eens -waarschijnlijk onbedoeld- fel. Dat kan op zich al een reden zijn om de bijdrage niet te plaatsen. Immers, we willen de verdeeldheid niet verder aanwakkeren.
De dreigende scheuring binnen het hervormd-gereformeerde deel van onze achterban doet pijn. Er treedt verwijdering en verharding op. Vandaar dat predikanten oproepen tot bezinning en verootmoediging. Daar willen we ons in de komende week, de Stille Week, ook bij aansluiten. In die periode zullen we geen bijdragen omtrent het SoW-proces op de opiniepagina en in de rubriek Opgemerkt plaatsen. Eenzelfde lijn zullen we volgen in de laatste week vóór 1 mei. Niet om de discussie te negeren, maar vooral om mensen de rust te geven tot bezinning te komen.
W. B. Kranendonk