Dat meldde de Queen Mary University of London deze week.

Het gaat om een exemplaar van de eerste gedrukte Engelse Bijbel uit 1535, in de vertaling van Tyndale en Coverdale. De Bijbel werd uitgegeven door de drukker van koning Henry VIII, die zelf een voorwoord schreef. Van deze uitgave hebben zeven exemplaren de tand des tijds doorstaan. Een ervan wordt bewaard in de Lambeth Palace Library in Londen.

In dit exemplaar blijken sommige delen later met zwaarder papier te zijn afgeplakt, ontdekte historicus dr. Eyal Poleg van Queen Mary University. Nader onderzoek met behulp van geavanceerde beeldtechnieken bracht allerlei kanttekeningen aan het licht.

Het gaat volgens Poleg om annotaties die zijn overgeschreven uit de zogenoemde ”Great Bible” van Thomas Cromwell uit 1539. Ze moeten tussen 1539 en 1549 zijn aangebracht en rond 1600 zijn weggewerkt.

Volgens Poleg laten de kanttekeningen zien dat de Reformatie in Engeland een geleidelijk proces is geweest. „Tot voor kort werd algemeen aangenomen dat de Reformatie een complete breuk betekende, waarbij mensen overgingen naar het protestantisme, de heiligen verwierpen en het Latijn vervingen door het Engels.” Deze Bijbel geeft, aldus de onderzoeker, echter een inkijkje in „de duistere periode” tussen 1539 en 1549, toen „het conservatieve Latijn en het vooruitstrevende Engels” nog naast elkaar werden gebruikt. „Dat laat zien dat de Reformatie een langzaam, complex en geleidelijk proces was.”