Volgens De Waal is het kabinet „niet betrouwbaar” gebleken in de procedure die uiteindelijk moet leiden tot een nieuwe arbeidsongeschiktheidswetgeving in Nederland. Het CNV reageert minder fel, maar ook de christelijke vakbond kwam „niet vrolijk” terug van het ministerie. „De minister gaf ons geen enkele ruimte”, aldus delegatielid en bondsbestuurder Westerbeek.

Anderhalve week geleden zette het kabinet de deur naar de vakbeweging op een kier door de hervormingsplannen voor de WAO enigszins aan te passen aan het advies dat de vakbonden in de Sociaal-Economische Raad waren overeengekomen met de werkgevers. In zijn nadere uitleg van de aangepaste plannen voegt De Geus echter veel te weinig de daad bij het woord, vinden FNV en CNV.

Vooral de herkeuring die bestaande WAO’ers al met ingang van 1 juli krijgen, stuit op verzet van de vakbonden. Zij vinden dat het kabinet zich in de richting van deze arbeidsongeschikten heeft te houden aan de bestaande criteria voor herkeuring. Het kabinet kan het ook niet maken om tienduizenden van de huidige WAO’ers straks de arbeidsmarkt op te sturen terwijl er toch al zo veel werkloosheid is, aldus de bonden.

Met betrekking tot de nieuwe WAO zijn FNV en CNV van mening dat ook mensen met een kleine kans op herstel in aanmerking moeten komen voor een uitkering. Verder vrezen zij dat gedeeltelijk arbeidsongeschikten die in 2006 weer aan de slag moeten gaan, er fors in hun inkomen op achteruit zullen gaan. Ook dat kan het kabinet in hun visie niet maken.

Minister De Geus is verbaasd over de harde taal van vooral FNV-voorzitter De Waal. De conclusie dat verder praten met hem over de WAO geen zin meer heeft, heeft hij „uit de mond van De Waal niet gehoord.” De aangepaste plannen van het kabinet zijn volgens de CDA-bewindsman op hoofdlijnen wel degelijk in lijn met het advies van de Sociaal-Economische Raad.

De Geus vindt dat De Waal de verschillen opblaast. „Jammer, want we zijn het op hoofdlijnen eens, maar de verandering van de WAO is natuurlijk geen dictaat van de vakbeweging.” Hij riep FNV en CNV ertoe op constructief in gesprek te blijven, vooral omdat de sociale partners en het kabinet binnenkort ook overeenstemming moeten bereiken over VUT, prepensioen en de verlofregelingen.

Overigens roept de uitkeringsinstantie UWV volgens een dinsdag verschenen rapport van de Inspectie Werk en Inkomen (IWI) op dit moment nog veel te weinig WAO’ers daadwerkelijk op voor herkeuring. UWV beoordeelt velen enkel op basis van vragenlijsten en dossiers. Zou iedereen tijdens een spreekuur worden herkeurd, dan zou eenderde van hen een andere uitkering of geen uitkering krijgen, aldus de IWI.

Volgens de wet moeten alle mensen met een WAO-uitkering na één en na vijf jaar worden gekeurd. De inspectie concludeert dat die herkeuring de afgelopen jaren niet volgens de wet is uitgevoerd. UWV roept alleen die mensen op van wie zij verwacht dat een herkeuring kan leiden tot een ander oordeel over de mate van arbeidsongeschiktheid.

UWV bestrijdt de conclusie van de IWI. „Het instituut handelt naar de geest van de wet, niet naar de letter”, aldus een woordvoerster. UWV had geen tijd alle beoordelingen te doen en heeft de prioriteit gelegd bij het beperken van het aantal mensen dat in de WAO komt.