Stukken natuursteen vielen naar beneden. De kalkzandsteen uit Duitsland die is toegepast bij de langdurige herstelwerkzaamheden na de Tweede Wereldoorlog bleek aan vervanging toe. Ook de daken van kerk en toren behoefden op sommige plaatsen een opknapbeurt. Restauratie van de Nijmeegse kerk was dringend noodzakelijk.

Het project kost ruim 2,4 miljoen euro. De gemeente Nijmegen, eigenaar van de toren, en de provincie Gelderland betalen dat. „Voorlopig kunnen we verder, maar onderhoud blijft doorlopend nodig. Zo hebben de leien op het dak hun langste tijd wel gehad”, zegt Trude Ross-Neutel. Zij is sinds 2000 voorzitter van de Stichting Stevenskerk, de eigenaar van de monumentale kerk.

Behalve „behoud van het monument en zijn kerkelijke functie” beoogt de stichting „een veelvuldig en veelzijdig gebruik van het gebouw: als podium voor concerten, zang, toneel, dans et cetera, als ruimte voor exposities, recepties, lezingen, diners en dergelijke en als vrij toegankelijk cultuurhistorisch monument.”

Ross is trots op de 80.000 bezoekers die jaarlijks komen binnenlopen om het rijksmonument te bezichtigen of om even tot rust te komen in de stiltekapel. „Tel daarbij de duizenden die lezingen en concerten bijwonen en je kunt wel stellen dat de Stevenskerk het kloppend hart van de stad is.”

Inspiratie

De stichting presenteert de kerk als „inspirerend trefpunt voor kunst, cultuur en bezinning.” Ross: „Elk mens heeft inspiratie in zijn leven nodig om verder te komen. De Stevenskerk wil een van die punten zijn waar hij het vandaan kan halen. Een kerkgemeenschap zijn we niet. Wel bieden we gelegenheid om inspiratie op te doen. Zo zijn er lezingen over religieuze, filosofische en sociaal-maatschappelijke onderwerpen. Daar is behoefte aan, dat merken we aan de belangstelling die ervoor wordt getoond.”

De Stevenskerk, sinds 1591 protestants, is grotendeels een laatgotische kruiskerk, daterend uit de vijftiende en de zestiende eeuw. De vroegste delen van het gebouw stammen uit de dertiende eeuw. De hallenkerk heeft een driebeukig dwarsschip en een kooromgang met straalkapellen. Het kerkgebouw werd in 1944 zwaar beschadigd door een bombardement. Vooral het schip en de toren werden daarbij getroffen. Na een grondige restauratie werd de kerk in 1969 heropend in het bijzijn van prins Claus.

In de ”Stevens” vallen de kroonluchters met kaarsen op: vier kronen met dertig armen en tien kronen met achttien armen. Ross: „De gilden die toen in Nijmegen bestonden hebben ze in 1640 in opdracht van de stad aan de kerk geschonken. Het stadsbestuur kon de kroonluchters zelf niet betalen en vond deze oplossing om de kerk toch van de gewenste verlichting te voorzien. Heel bijzonder is dat alle acht kroonluchters in het schip van de kerk in één serie door één kopersmederij gemaakt zijn.”

Drie van de vier orgels in de Stevenskerk zijn rijksmonument. Het hoofdorgel werd tussen 1774 en 1776 vervaardigd door de bekende orgelbouwer Ludwig König in Keulen. „Ons Königorgel is een van de weinige orgels van zijn hand die zijn overgebleven. Bij organisten en orgelliefhebbers staat het bekend om zijn bijzondere klank”, aldus Ross.

In de Stevenskerk ligt Catharina van Bourbon begraven, die van 1465 tot 1469 hertogin van Gelre was. Op kosten van haar zoon Karel van Gelre werd er een grafmonument opgericht in het koor van de kerk.

>>stevenskerk.nl

Elke zondag dienst in de Stevenskerk

Tot 1982 was de Stevenskerk in het bezit van de toenmalige hervormde gemeente. Omdat beheer en onderhoud financieel te zwaar op de gemeente drukten werd de kerk in 1983 ondergebracht in een stichting. Wel vinden er nog steeds kerkdiensten plaats in de Stevenskerk. Elke zondag is er een dienst van het Oecumenisch City-Pastoraat. Twee zondagen per jaar houdt de Waalse gemeente Arnhem-Nijmegen een Franstalige dienst in de Stevenskerk. Elke eerste zaterdagmiddag van de maand (met uitzondering van januari, juli en augustus) is er een vesper.

Verder wordt iedere vrijdagmiddag in de maanden maart tot en met december in de 
stiltekapel het ”Coventry-
gebed voor vrede en verzoening” gebeden, georganiseerd door de lokale raad van kerken.