Om dit te regelen heeft minister Remkes van Binnenlandse Zaken maandag een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gestuurd. Daarin staat bovendien dat alle overheidswerkgevers straks verplicht zijn een gedragscode te maken, waarin normen en waarden staan voor goed ambtelijk handelen. Remkes hoopt dat de code „een actief en levend instrument wordt in een open en integere organisatiecultuur.”

Er bestaan al integriteitsregels voor ambtenaren, maar de minister wil dat dit actiever in het personeelsbeleid wordt verweven. Als een ambtenaar zich niet aan de codes en regels houdt, zijn disciplinaire maatregelen mogelijk.

In sommige gemeenten, zoals Rotterdam, en bij verschillende overheden leggen ambtenaren al een eed of belofte af. Dat gebeurt ook in de provincies Utrecht en Noord-Holland.

Het debat over de integriteit van ambtenaren is ooit aangezwengeld door oud-minister Dales van Binnenlandse Zaken. Het kreeg een nieuwe impuls door de parlementaire enquête naar de bouwfraude, anderhalf jaar geleden.

Dit jaar stelden twee burgemeesters in hun nieuwjaarstoespraak de integriteit van ambtenaren aan de orde. Burgemeester Ter Horst van Nijmegen hekelde het fenomeen van vriendjespolitiek. Burgemeester Leers van Maastricht liet zich negatief uit over de „ambtelijke cultuur van afschuiven en indekken, waarbij niemand verantwoordelijkheid durft te nemen en die in de praktijk kan leiden tot een sfeer van een oogje dichtknijpen.”