Maandagavond vond in Berlijn een minitop plaats tussen bondskanselier Angela Merkel, de Franse president François Hollande, de baas van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), Christine Lagarde, en president Mario Dra­ghi van de Europese Centrale Bank (ECB). Voorzitter Dijsselbloem van de eurogroep, de vergadering van de ministers van Financiën van de eurolanden, was de opvallende afwezige. In ieder geval speelt het overleg zich, nu de tijd dringt, af op echt het allerhoogste niveau. Het is inmiddels een ”Chefsache”, zoals de Duitsers het plegen te noemen.

Vrijdag moeten de Grieken 
300 miljoen euro aan eerder opgenomen leningen aflossen bij het IMF. Vorige week gaven zij aan dat die betaling wel gaat lukken. Aan het eind van deze maand volgt een bedrag van 1,6 miljard euro. Of ze dat kunnen opbrengen, valt te betwijfelen.

Dan loopt trouwens ook het huidige hulpprogramma af. Dat werd in februari, enkele weken na het aantreden van de regering van het links-radicale Syriza, verlengd. Over een nieuwe steun­operatie zijn nog geen gesprekken gestart.

Het oude pakket bevat een restant van 7,2 miljard euro. Dat geld ontvangt Athene pas als het instemt met strenge voorwaarden om de begroting op orde te brengen en de economie te hervormen. De onderhandelingen daarover duren al weken, zonder resultaat. Premier Alexis Tsipras voelt er weinig voor verdere dictaten met pijnlijke sanerings­maatregelen te accepteren.

Een deel van zijn partij begint zich steeds meer te roeren en dringt erop aan geen concessies te doen en vast te houden aan de verkiezingsbelofte om een omme­keer in de aanpak te bewerk­stelligen. Dat maakt het allemaal nog lastiger. Een overeenkomst moet namelijk het fiat krijgen van het Griekse parlement.

Na afloop van het topoverleg van maandagavond bleven officiële mededelingen achterwege. Volgens het Duitse persbureau DPA hebben de aanwezigen een ultimatum voor de Grieken voorbereid. Zij zouden overwegen op korte termijn een laatste bod in hun richting te presenteren.

Op zijn beurt heeft Griekenland een bijna vijftig pagina’s tellend document naar Brussel gestuurd met naar eigen zeggen realistische hervormingen om uit de crisis te geraken. „Het woord is nu aan de politieke leiding van Europa”, aldus Tsipras. Of zijn kabinet zich bereid verklaart het pensioenstelsel aan te passen, een van de eisen voor verdere noodkredieten, weten we niet.

Dijsselbloem waarschuwde dinsdag op televisiezender RTL-Z voor de gevolgen voor de hele eurozone als een oplossing voor de schuldenkwestie uitblijft. De minister meent dat sommigen „te licht” oordelen over de mogelijke consequenties. In Brussel wil dan ook niemand een faillissement en, eventueel daaraan verbonden, een Grexit, het vertrek van de Grieken uit de muntunie.

Volgens Dijsselbloem zijn er signalen dat de regering van Tsipras bereid is in te binden. „Maar dat horen we al langer”, zei hij erbij. „We zijn nog lang niet ver genoeg en de tijd dringt. Dat zeggen we al drie maanden. Griekenland kon steeds nog betalen, maar het wordt nijpend. We maken voortgang, maar het gaat langzaam.”

Het kan, gaf de eurogroep­voorzitter aan, niet zo zijn dat de Grieken en de andere eurolanden, die bij dit dossier een gesloten front vormen, elkaar ergens halverwege tegemoetkomen. Griekenland moet doen wat is afgesproken, benadrukte hij, en mag alleen daarbinnen kiezen voor alternatieve maatregelen, mits die evenveel opleveren.

De Europese Commissie wilde dinsdag niet inhoudelijk reageren op het overleg en op de documenten. Een woordvoerster: „Er worden veel stukken uitgewisseld. Het feit dat we dit doen, is een goed teken.” De gesprekken op technisch en politiek niveau gaan door. „We werken aan een oplossing. Intensief werk is nog nodig.”