„En Jezus zeide: Vader, vergeef het hun, want zij weten niet wat zij doen.”

De oprechte vergevingsgezindheid is niet dat sluw verbergen van onze toorn en wraakzucht, omdat het een schande zou zijn die te openbaren of omdat wij een gelegenheid willen afwachten er lucht aan te geven. Dat is een vleselijk overleg en geen christelijke zachtmoedigheid. Het is zo ver af van het kenmerk van een begenadigd hart dat het veeleer een duidelijk kenteken is van een snode natuur. Het is niet christelijk om beledigingen te onthouden; wel om die te vergeten.

Het is ook niet die zedelijke deugd waartoe wij verplicht zijn en die aan de dag treedt in een vriendelijke en zachte aard en natuur. Er zijn zekere deugden die te verkrijgen zijn zonder enige verandering in onze natuur. Zij worden goede omgangsvormen genoemd, omdat zij de natuur van de mens tot sieraad en schoonheid zijn. Wij bedoelen daarmee matigheid, geduld, rechtvaardigheid en dergelijke uitmuntende eigenschappen. Zij zijn van bijzonder nut om vrede en orde in de wereld te bewaren. De wereld zou zonder deze deugdelijke hoedanigheden, om zo te zeggen, spoedig uiteen vallen en de burgerlijke samenleving zou ontbonden worden. Maar toch, hoewel dit de sieraden zijn van de natuurlijke mens, leveren zij evenwel geen bewijs van de verandering van de menselijke natuur.

Daarentegen dalen de genaden van God af. Zij worden niet verkregen door natuurlijke middelen, maar zijn van bovennatuurlijke herkomst.

John Flavel,
predikant te Dartmouth

(”De zeven kruiswoorden”, 1664)