Staatsbezoek dag 2: Samsø, een voorbeeld voor Nederland (video)
SAMSO. Een voorbeeld voor het Nederlandse Texel, dat is het Deense eiland Samsø. Het eiland ligt in het midden van het land. Naar verluid wilde koning Willem-Alexander er graag heen. Het streven van de bewoners van Samsø om in 2020 vrij te zijn van het gebruik van fossiele energie, spreekt de koning aan.
Duurzame energie is dan ook het centrale thema van het bezoek aan het eiland deze woensdag. Samsø is al CO2-neutraal. De eiland bewoners houden zich sinds 1998 aan een strak energieplan. De eilanders worden door openbare bijeenkomsten nauw bij uitvoering betrokken. Zo zijn elf windmolens van 1 megawatt de trots van veel eilanders. Het eiland is dankzij de turbines zelfvoorzienend. Verder heeft het eiland een systeem van stadsverwarming.
De koning en koningin varen al vroeg vanuit Kalundbeg met de vaste veerdienst naar Samsø. Bij de ferry wachten de Deense kroonprins Frederik en kroonprinses Mary het paar op. Zij begeleiden de Nederlandse gasten vandaag.
Aan boord krijgen de koninklijke gasten een toelichting over duurzame energie en spraken zij over de mogelijkheden van windmolenparken op zee, een terrein waar de Denen veel kennis en ervaring over hebben.
Op het eiland wapperen veel Deense vlaggen. Het is een bijzondere dag voor het eiland, zegt iedereen die je er naar vraagt. Vooral de komst van kroonprinses Mary roept veel enthousiasme op.
Bij het gemeentehuis van het eiland staat het vol. Volwassen en kinderen wapperen met Nederlandse en Deens vlaggetjes. Burgemeester M. Meijer –een Nederlander- heet de koning in zijn geboortetaal welkom. Twee jongeren prijzen het unieke energiebeleid van het eiland aan. Een ouderenkoor heeft een speciaal energielid ingestudeerd dat klinkt als een zeemanslied.
De lange stoet limousines slingert door het Deens land naar de Efterskole, een school voor tieners met speciale aandacht voor onderwerpen die belangrijk zijn voor het eiland, zoals watersport, jagen en energiebeheer. Koning Willem-Alexander en prins Frederik stappen in een vliegtuigsimulator. Het opstijgen gaat goed, maar na een flauwe bocht zegt het apparaat dat de ervaren vlieger Van Oranje is neergestort. De koning wil nog weten waarom er op deze school aandacht is voor simulators.
Bij het dorpje Ballen horen de koninklijke gasten hoe het eiland voor een deel voorzien wordt van bio-energie door de verbranding van stro. De koning wil het fijne er van weten, staand tussen de enorme balen.
Buiten de loods van de installatie staan wat eilanders. Een vrouw heeft een Nederlands en Deense vlag naast zich in het gras geprikt. „Het is echt een heel bijzondere dag. Vooral dat Mary hier is. Het is volgens mij voor het eerst dat zij het eiland bezoekt. Al heeft het koninklijke jacht weleens in de haven gelegen”, weet zij.
Na een bezoek aan de Energie Academie, die de bijzondere energiekennis van het eiland wereldkundig probeert te maken, genieten de koninklijke gasten van lokale producten. Vooral de vroege aardappels van het eiland zijn geliefd.
Dan zit het bezoek aan Samsø er al weer op. Ruim een uur varen, terug naar vaste wal, terug naar Kopenhagen. Daar wacht woensdagavond de contraprestatie nog: een dansshow en een diner van de Nederlandse koning voor koningin Margrethe en haar familie.