Frisse lucht helpt slaapkop achter het stuur niet
LEIDEN. Een op de vier autobestuurders in Nederland zit weleens slaperig achter het stuur. Toch rijdt bijna 60 procent van hen door als ze slaperig zijn. Eén op de tien is zelfs zo slaperig dat het volgens henzelf risicovol is.
Dat bleek vrijdag uit een enquête van de Nederlandse Vereniging voor Slaap- en Waak Onderzoek (NSWO). Volgende week is het de Nationale Slaapweek.
De helft van alle Nederlandse automobilisten (47 procent) vindt dat slaperigheid invloed heeft op hun rijgedrag. Ze vergeten stukken van de weg, dromen even weg of knipperen met de ogen (40 procent). Anderen hebben moeite om de ogen open te houden (30 procent) of kunnen geen constante snelheid aanhouden (20 procent). Hoe groter de slaperigheid, des te groter is het risico op verkeersongelukken met ernstig letsel en ziekenhuisopname tot gevolg.
Slechts een op de drie chauffeurs laat de auto staan als hij zich te slaperig voelt. Een op de zeven geeft aan dat ze toch in de auto stappen ondanks dat ze zich erg slaperig voelen.
Toch doorrijden
Wanneer autobestuurders slaperig worden, rijden zes op de tien toch door. Een op de tien doet dit zelfs als ze nog een uur moeten rijden.
Bijna twee op de vijf chauffeurs denken dat slaperigheid goed te onderdrukken is. De meest populaire methoden om wakker te blijven zijn: autoraampje openzetten (58 procent), de muziek hard aanzetten (49 procent), praten tegen medepassagiers (31 procent) of even uitstappen en bewegen (29 procent).
Volgens de helft van de automobilisten heeft slaperigheid geen merkbare invloed op hun eigen rijgedrag, maar een kwart is van het tegendeel overtuigd. Die hebben het mis. Internationale studies tonen aan dat mensen met een verstoorde slaap of slaapgebrek veel grotere kans lopen om betrokken te raken bij een verkeersongeval.
Slaperigheid kan ook ontstaan door medicijngebruik. Ruim 5 procent van de Nederlandse automobilisten gebruikt regelmatig slaapmedicatie. Van deze groep neemt 20 procent weleens deel aan het verkeer terwijl de slaapmedicatie nog niet is uitgewerkt. Tien uur na inname is de nawerking van slaapmedicatie nog zo sterk dat het een negatief effect heeft op rijvaardigheid, gelijk aan 0,5 promille alcohol in het bloed, het wettelijk toegestane alcoholpromillage voor ervaren bestuurders.
Ruim de helft van de Nederlandse automobilisten die slaapmedicatie gebruikt, geeft aan dat die medicijnen ’s ochtends nog niet zijn uitgewerkt. Slechts 15 procent van de chauffeurs die slaapmedicatie gebruikt, denkt dat slaapmedicatie hun slaap verbetert en daardoor het dagelijks functioneren verbetert, waaronder het besturen van een auto.
De Nederlandse Vereniging voor Slaap- en Waak Onderzoek adviseert slaperige autobestuurders een slaapje (powernap) te doen op een parkeerplaats of op een andere plek waar zij het verkeer niet hinderen.
Uit diverse onderzoeken is gebleken dat een slaapje van tien tot twintig minuten lang genoeg is om overmatige slaperigheid en daarmee de kans op ongelukken tijdelijk te verminderen.
Uit de NSWO-enquête van vorig jaar bleek dat in Nederland vaak sprake is van ongezonde slaapgewoontes, zoals alcoholgebruik vlak voor het slapengaan en gebruik van elektronische media in bed.
Bijna de helft van de Nederlanders gebruikt die in bed, zo blijkt uit een gelijk gehouden enquête van de Hersenstichting. Voldoende slapen vermindert ook de kans op hart- en vaatziekten, denkt een op de twee ondervraagden.