Hollandsche Beton in Spaanse handen
Jarenlang heeft de Hollandsche Beton Groep (HBG) zich hardnekkig verzet tegen vijandige overnames door Nederlandse collega’s. Maar in pakweg twee maanden tijd verkoopt topman Carel Reigersman het bijna 100-jarige, oer-Hollandse bedrijf aan een Spaanse firma. Nederlandse concurrenten reageren vol onbegrip, aandeelhouders en personeel lijken redelijk positief.
Voor 756 miljoen euro lijft de Grupo Dragados het bouw- en baggerconcern uit Rijswijk in. Een definitief bod is een kwestie van tijd. Het op een na grootste bouwconcern van Spanje betaalt contant. Met de overname ontstaat de op twee na grootste service- en bouwonderneming in Europa. De naam HBG blijft volgens HBG’er Reigersman voorlopig bestaan. „Een goede brandnaam moet je niet wegdoen.”
In de baggeroorlog is jarenlang strijd geleverd om de lucratieve baggerdivisie van HBG. De nieuwe Spaanse eigenaar koestert dit kroonjuweel uit Rijswijk. De baggerpoot brengt relatief het meeste geld in het laatje bij HBG. Vorig jaar heeft Reigersman deze divisie -ter bescherming tegen aasgieren Boskalis en Heijmans- ondergebracht in een joint venture met Ballast Nedam.
Boskalis aasde daarbij op de bagger van HBG, Heijmans op de bouw. Met het afwijzen van Boskalis/Heijmans haalde HBG zich de woede op de hals van aandeelhouders. Zij zagen meer brood in een lucratieve overname door Boskalis/Heijmans.
Verschillende keren troffen concerndirectie en aandeelhouders elkaar voor het gerecht in Amsterdam. De rechter veroordeelde de HBG-top voor het passeren van de aandeelhouders bij de vorming van de joint venture, maar legde het bedrijf verder geen strobreed in de weg.
HBG is ervan overtuigd dat samengaan met het Spaanse concern ook in het belang van de aandeelhouders is. De combinatie is aantrekkelijk omdat beide bedrijven elkaar aanvullen. Door het inlijven van de internationale bouwactiviteiten van HBG in Duitsland, VS, het Verenigd Koninkrijk, Ierland en de Benelux kan Dragados meer uit zijn concessies, service en industriële dienstverlening halen. Dragados is vooral in Spanje en Latijns-Amerika actief, HBG in Noordwest-Europa en de VS.
De aangekondigde overname roept echter enkele vraagtekens op. HBG wees vorig jaar het gezamenlijke bod van Boskalis/Heijmans van circa 22 euro per aandeel als „inferieur” van de hand. Dragados mag nu voor 21,25 euro per aandeel HBG overnemen. Bovendien is in het bod van Dragados het dividend over 2001 inbegrepen, terwijl dat in het bod van Heijmans niet het geval was.
Bovendien benadrukte HBG-topman Reigersman nog geen jaar geleden met verve de veerkracht van zijn concern. De betongroep zou de eigen ambitieuze doelstelling (een bedrijfsresultaat van 160 miljoen euro in 2002 en 200 miljoen euro in 2003) zelfstandig kunnen behalen. Nu benadrukt Reigersman de verzwakte financiële positie van het bedrijf door het avontuur van HBG in Duitsland na de overname van bouwbedrijf Weys & Freytag.
Reigersmans belicht nu de andere kant van de medaille. „We kunnen niet zo snel groeien als de markt wil en we hebben geen garantie dat het op eigen kracht lukt. Om snel uit te bouwen, moet je een sterke balans hebben. Met de nieuwe combinatie kunnen we die leidende positie wel innemen.”
Problemen door cultuurverschillen wuift de HBG-topman weg. „De ouderen zijn vooral Franstalig georiënteerd, de jongeren spreken allemaal Engels.” Verder zijn er onderling al goede contacten tussen het Spaanse en Nederlandse bedrijf. „Het klikt gewoon.”
Intussen lijken aandeelhouders en personeel redelijk ingenomen met het Spaanse bod. De ondernemingsraad van HBG staat „niet negatief” tegenover de overname, zegt voorzitter H. Fictoor. „Het ziet ernaar uit dat er geen gevolgen zijn voor de werkgelegenheid in Nederland.”
T. Halbertsma van grootaandeelhouder Wedge heeft een positieve grondhouding. „Je moet over je frustraties heenstappen. We zullen het bod goed bestuderen.” A. Otto van Delta Loyd is ook positief. „Een cash bod is de beste optie voor alle partijen.”
Boskalis en Heijmans reageren intussen vol onbegrip op de Spaanse liefde voor HBG. „Het lijkt erop dat HBG alles beter vindt dan een krachtig Nederlands concern. Ondanks een beter bod hebben ze ons steeds buiten de deur gehouden”, zegt Heijmans-topman J. Janssen.
Hij beoordeelt het optreden van HBG als „merkwaardig.” „Niet alleen de prijs, ook de zogenaamde cultuurverschillen. Die hielden HBG toen tegen om met Boskalis en Heijmans samen te gaan. Is er minder verschil in cultuur met Spanjaarden dan met Nederlanders? Ze wilden vorig jaar niet met zo’n zuidelijke onderneming. Nu komt sinterklaas uit een nog zuidelijker land en is er geen sprake van culturele verschillen.”
Ook Boskalis begrijpt niet waarom Dragados een betere partner is voor HBG. „Het beste van twee werelden heeft HBG laten lopen”, concludeert vice-voorzitter P. Berdowski van Boskalis. „Met Heijmans erbij was er de fantastische mogelijkheid om twee Nederlandse topbedrijven neer te zetten. Het mocht niet zo zijn.”
Boskalis overweegt geen tegenbod. „Dat heeft geen zin”, aldus Berdwoski. „We zijn geïnteresseerd in de parel, de bagger, niet in de schelp, de bouw.” Janssen sluit een tegenbod niet uit. „We kijken nog een keer naar het dossier.”
Ook de Vereniging van Effectenbezitters (VEB) legt het hoofd nog niet in de schoot. VEB-directeur Peter Paul de Vries vindt dat de directie van HBG „moet openstaan” voor een alternatief bod. „Er zijn betere biedingen denkbaar.”
HBG ziet nog minstens één boeiende aandeelhoudersvergadering tegemoet.