De laatste Jood van Pakistan
KARACHI. De Pakistaanse Fishel Benkhald werd woensdag in elkaar geslagen in de Pakistaanse stad Karachi. Zijn levensverhaal is opmerkelijk en het juridische gevecht dat hij enkele jaren geleden begon, heeft zijn leven in direct gevaar gebracht.
Fishel Benkhald werd in 1987 geboren als het vierde kind in een op het eerste gezicht normaal Pakistaans gezin. Wat echter slechts weinigen wisten was dat zijn vader weliswaar een Pakistaanse moslim was, maar dat zijn moeder Joodse wortels had. Haar ouders waren vanuit Iran naar Pakistan geëmigreerd.
Fishel verloor zijn beide ouders op zijn dertiende. Het echtpaar had vijf kinderen gekregen, die als moslim stonden geregistreerd. Dit was enerzijds logisch omdat hun vader moslim was, maar tegelijk was het een manier om de deels Joodse kinderen te beschermen in een land waar het vuur van antisemitische haat vaak hoog oplaait.
Rond 1940 woonden er zo’n 2500 Joden in Pakistan. De meesten van hen verbleven in de destijds kosmopolitische havenstad Karachi, maar er woonde ook een kleine Joodse gemeenschap in Peshawar. Onder Brits bestuur hadden deze gemeenschappen in een redelijk tolerant klimaat kunnen overleven, maar dit veranderde drastisch nadat in 1947 de onafhankelijke Pakistaanse staat werd uitgeroepen. Over Joden in Pakistan wordt sindsdien zelden meer iets vernomen. Vermoedelijk zijn ze er nog wel, maar volgens hun identiteitsbewijzen zijn ze moslim.
Moeder
Fishel is een uitzondering. Zijn moeder was een religieus-Joodse vrouw die in hun ouderlijk huis heimelijk aan Joodse feestdagen vasthield. Het maakte diepe indruk op hem. Tegelijk werd hij naar eigen zeggen „ziek van de anti-Joodse propaganda in Pakistan.” Ondanks die propaganda overwon hij zijn angst. Hij begon een juridische procedure om als Jood erkend te worden. Fishel wilde recht doen aan zijn moeders erfenis, maar dat was levensgevaarlijk in een land als Pakistan, waar op afvalligheid van de islam de doodstraf staat.
Om als Jood erkend te worden, moest Fishel voor het Pakistaanse gerecht zijn Joodse origine bewijzen. In Karachi bevond zich een oude Joodse begraafplaats. Vandalisme en drugsgebruik tierden er welig en Fishel besloot deze begraafplaats te gaan opknappen. Hij hoopte zo bewijzen te vinden die zijn Joodse wortels zouden bevestigen.
Kerkhof
In 2014 zette hij via Twitter een actie op touw om hulp te krijgen voor dit project. De actie trok de aandacht van de media, die hem ook wel „de laatste Jood van Pakistan” noemden. Ernstiger was echter dat deze actie hem ook in beeld bracht bij de Pakistaanse taliban en andere islamitische radicalen.
Onlangs voerde Fishel via Twitter een discussie met een moslim over de rechten van religieuze minderheden. De man, die ontwikkeld overkwam, nodigde Fishel uit om dit gesprek voort te zetten in een restaurant in Karachi. Deze ontmoeting –die woensdag plaatsvond– bleek een valstrik. Fishel werd door de man en een aantal van zijn vrienden in elkaar geslagen.
Toen de politie arriveerde, werd Fishel als enige gearresteerd. De politie verhoorde hem, sloeg hem eveneens en beschuldigde hem ervan een spion te zijn. Donderdag werd hij op borgtocht vrijgelaten waarbij de borgsom door zijn broer werd betaald.
Het is Fishels vurige wens om naar een land te kunnen emigreren waar hij Hebreeuws en judaïsme kan studeren.