Helft Duitse protestanten leest nooit in de Bijbel
BREMEN. Meer dan de helft van de –miljoenen– Duitse protestanten leest nooit in de Bijbel. Ruim een kwart (28 procent) doet dit zelden, 14 procent af en toe. „Slechts 5 procent houdt zich intensief bezig met het Boek der boeken.”
De cijfers zijn te lezen op de tentoonstelling ”De Bijbel, Boek van de joden, Boek van de christenen” in het Duitse Bremen. De expositie in de St. Stephanikirche staat in het teken van het 200-jarig bestaan van het Bremer Evangelisch Bijbelgenootschap.
De Bijbel is inmiddels in meer dan 1500 talen vertaald, en elk jaar weer worden wereldwijd meer dan een half miljard exemplaren verkocht of weggeschonken. Duitsland kent drie vertalingen van de Heilige Schrift, leert de expositie. Het betreft de bekende van Luther, tot stand gekomen tussen 1521 en 1534; de vertaling van Moses Mendelssohn (1783), en die van Martin Buber en Franz Rosenzweig (1929).
Voortdurend legt de tentoonstelling verbanden tussen het „Boek van de joden” en het „Boek van de christenen.” Bijvoorbeeld: „Net als de joden spreekt Luther de Godsnaam niet uit. De Godsnaam JHWH vertaalt hij met het woord Heere. Zo verbindt hij zijn eerbied voor deze ene en enige God met de godsvrucht van de joden.” Of: een belangrijk verbindingspunt tussen joden- en christendom vormen de Tien Geboden, „het enige gedeelte van de Hebreeuwse Bijbel dat de christelijke kerk in haar catechismus heeft overgenomen.”
Halverwege krijgt de bezoeker de mogelijkheid om zelf een stukje uit de Bijbel over te schrijven. Verderop blijkt hoe de Schrift een rol speelt in het leven van tal van joden en/of christenen (besnijdenis, bar mitswa, doop, belijdenis, huwelijk, begrafenis).
Het kan ook gevaarlijk zijn om een Bijbel of Thora te bezitten. Sterker: de Europese geschiedenis leert dat de Thora „altijd weer gevaar liep”, laat een paneel zien. Het verwijst onder meer naar het gedenkteken voor weggevoerde joden in Amsterdam. Afgebeeld is een brandende Thorarol met daarin vier Hebreeuwse letters. ”Sachor”, betekenen ze. Gedenkt.